top of page

Welkom op onze "Back of House"-blog!

Een beetje geschiedenis, een beetje achtergrond, een beetje van alles.

Van hoe het allemaal begon (blogje nr. 1)

tot hoe het allemaal (mis)loopt...

75. Handdoeken

Soms lijken zaken overduidelijk. Voor schrijfster. En voor informaticus. Niet voor gasten. Is bij een verblijf in een bed and breakfast het ontbijt inbegrepen? Lijkt logisch, maar is de meest gestelde vraag bij reservatie.

Moeten we handdoeken meebrengen? En beddengoed? Gasten blijken meer vragen te kunnen verzinnen dan honderd wijzen kunnen beantwoorden en na zeven jaar en honderden boekingen is de schrijfster nog steeds bezig met het aanpassen van informatiemails om misverstanden te voorkomen. Wat ongewild weer nieuwe misverstanden uitlokt. Zo wordt bij reservatie van de chalet de maat van de slaapbank vermeld: 130 cm. (Geschikt voor een verliefd koppeltje dus, maar minder voor twee stoere fietsvrienden.) Omdat er niet bij stond dat het over de breedte ging, kwam er prompt een mail van een ongeruste gast die vreesde er niet in te passen.

Om het verblijf van elke gast harmonieus te laten verlopen, moeten er afspraken gemaakt worden. Soepelheid van beide kanten is hierbij essentieel. Al lijkt het dikwijls vooral soepelheid van één kant. Natuurlijk kan u nog ontbijten wanneer u een uur na het afgesproken tijdstip aan tafel verschijnt. Natuurlijk kan u dieeteisen stellen of een deel van uw ontbijt inpakken voor de lunch. Natuurlijk kan u een lader lenen voor welk toestel dan ook. Natuurlijk kan de schrijfster een restaurantreservatie maken of een wandeling in het Frans vertalen. Natuurlijk kan u apart van uw vrouw ontbijten, zodat zij lekker kan uitslapen en natuurlijk wordt er dan speciaal voor haar een tafeltje op het terras gedekt.

En wanneer schrijfster en informaticus het gevoel hebben aan alle eisen te hebben voldaan, blijkt er achteraf toch nog een klacht, die werd opgespaard voor de review. (“Te weinig handdoeken.”)

De maatschappij schijnt een drang tot mondigheid op te leggen en een review zonder kritiek is voor velen ondenkbaar. Zelfs wanneer gasten tevreden zijn over alle aspecten van een b&b (gastvrijheid, nachtrust, hygiëne, ontbijt en locatie), leidt dat zelden tot een maximumscore. “Perfectie bestaat immers niet.” In simpele rekenkunde leidt een foutloze test tot een foutloze beoordeling, maar in de hospitality kunnen vijf tienen makkelijk tot een acht leiden. Of een zes.

Oplossing volgens de informaticus: artificiële intelligentie. Oplossing volgens de schrijfster: vraag gewoon om die handdoeken. Het enige risico dat je loopt is dat de kleur ervan niet matcht met je badkamer.

74. Niets aan te doen

Af en toe wordt Les Fagnes even de feestlocatie waarvoor het bedoeld was en komt er familie logeren. Dat zorgt voor extra gezelligheid, maar ook voor een extra to do-lijst, want in plaats van één maaltijd, moeten er nu drie per dag aangeboden worden. En niet alleen de gastenkamers moeten klaargezet, ook de privéruimtes moeten omgebouwd worden. Verder moet er natuurlijk ook meegespeeld, meegewandeld en meegetafeld worden, zodat de tijd voor praktische organisatie krimpt.

Een extra complicatie zijn reeds bestaande reservaties, die geen hinder mogen ondervinden van rondrennende kinderen of familiebarbecues. Meestal verloopt dat vlot. Soms niet. Wanneer een gast bijvoorbeeld aankondigt om 16.00u te zullen arriveren, een uur vroeger dan de voorziene inchecktijd, stuurt dat het schema in de war. Wanneer diezelfde gast dan nog drie uur vroeger op de oprit verschijnt en in Duitsig Frans alvast om een koffietje vraagt, vliegt het schema het venster uit. Wanneer hij vervolgens meldt dat de accommodatie niet aan zijn verwachtingen beantwoordt (omdat hij zijn informatiemail niet gelezen heeft), verdampt niet alleen het schema, maar ook de vrolijke vibe. Zeker wanneer zijn hoogstpersoonlijke waardenschaal en observaties zich ook blijken uit te strekken tot het weer. De voorspellingen voor kustgemeente De Haan beloofden beduidend meer zon en de schrijfster voelt dat de afstand tussen Spa en De Haan haar persoonlijk kwalijk wordt genomen.

Vervolgens zijn er klachten over de temperatuur van het water, maar wanneer de schrijfster zich verbrandt, vindt hij het uiteindelijk toch warm genoeg. Daarna wordt de inbraakveiligheid van de ramen (die hij ’s nachts wel graag open heeft voor de verluchting) in vraag gesteld. Het argument dat een professionele inbrekersbende, die erin slaagt om de toegangspoort te forceren en het alarm te omzeilen, waarschijnlijk eerder geïnteresseerd is in het computermateriaal van de informaticus dan in het ondergoed van een toerist, stelt hem niet gerust. Hij wenst ook nog te verifiëren of er voldoende Duitstalige TV-zenders beschikbaar zijn en vervalt in een soort mompelende afkeuring. De schrijfster laat na om hem erop te wijzen dat een verblijf op Les Fagnes op basis van vrijwilligheid gebeurt, maar het kost moeite.

Beducht voor een slechte review wordt er contact opgenomen met de boekingservice. De dienst neemt nota van de bekommernissen – volgens de voorschriften in het Engels. Dat klinkt zo: “Partner (i.c. Relais des Fagnes) wants to provoke a bad review.” Een slechte review uitlokken is nu net niet de bedoeling, dus de schrijfster suggereert het werkwoord “to prevent” in plaats van “to provoke”. Ze krijgt volmondig gelijk van de vriendelijke jongeling aan de andere kant van de lijn, maar de notitie “is reeds gepost, dus niks meer aan te doen.”

Niks meer aan te doen. Inderdaad.

73. Intergewestelijk

Meestal worden de verplaatsingen Les Fagnes-Antwerpen met de wagen gemaakt. Maar af en toe onderneemt de schrijfster een poging tot verkleining van haar ecologische voetafdruk door gebruik te maken van het openbaar vervoer. Helaas blijkt zo'n intergewestelijke verplaatsing telkens gecompliceerder dan een retourtje naar het ISS. Het vergt niet alleen een investering van enkele tientallen euro's en vier uur kostbare tijd, het is bovendien een test in vindingrijkheid, stressbestendigheid en pure wilskracht. Alleen al het veroveren van een geldig vervoersbewijs is een meedogenloze afvallingsrace. Voor de trein klik en scroll je je een weg op een zielloze machine tussen allerlei onduidelijke opties. Terwijl een overhulpvaardige want gehaaste forens in je nek hijgt, het doorklikken overneemt en net geen intercontinentale vlucht voor je boekt.

Maar een buskaartje bemachtigen is pas echt een avontuur. Het kan uitsluitend via een app die de informaticus een acute depressie bezorgt en dan nog alleen als je digipass, Visa-verificatie, Tec-accountwachtwoord en mobibkaart bij de hand hebt. Mobibkaart? Makkelijk te bestellen via de app. Om in te loggen bij de app: even je Mobibkaartnummer ingeven! Of je Tec-wachtwoord, makkelijk aan te vragen via de app. Inderdaad, na het ingeven van... u raadt het, je Mobibkaartnummer...

Vervolgens. wordt je niet alleen gevraagd welke bus je wil nemen, maar ook om hoe laat. Moeilijk te voorspellen met nog uren trein voor de boeg. Misschien toch eerst maar eens naar de infobalie van de NMBS. Waar ze je doorverwijzen naar de kantoren van De Lijn. Waar ze je in stomme verbijstering aanstaren bij je voornemen om een bus te nemen over de taalgrens en je elk antwoord schuldig blijven.

De informaticus doorploegt dus toch maar de app en installeert hem voor de veiligheid zowel op smartphone als op tablet. Gewapend met zijn duidelijke instructies, bestelt de schrijfster het busticket tijdens de laatste etappe van de treinreis. Maar zonder zijn bijstand blijkt ze niet in staat om op haar telefoon tussen twee schermen te switchen (die van de TEC-app en die van de betaalapp). De tablet erbij halen dan maar: één app per toestel, dat moet lukken. Of toch niet. De app op de tablet blijkt zich "voor de veiligheid" automatisch gedeactiveerd te hebben. De moordlust die intussen bij de schrijfster opwelt, maakt haar omgeving er alvast nìet veiliger op. 

Rest alleen nog de antieke manier: raad vragen aan de buschauffeur. Deze stuurt de schrijfster naar het stationsloket, wat haar een gevoel van déjà-vu oplevert. Maar hij is stellig: “Daar verkopen ze kaartjes voor trein én bus, hoor, geen zorgen!” De stationsbediende kijkt bepaald verwijtend bij zoveel vermetelheid: “Nee, mevrouw, dit is een treinstation, zoals u ziet. En die chauffeur zou beter moeten weten!” Terug naar de buschauffeur dan maar… Hij ziet haar al aankomen. Opent zijn deur en knikt. “Daarnet even niet aan gedacht… U kan ook gewoon een kaartje kopen op de bus, hoor!” Dat doet de schrijfster. Nadat ze is bijgekomen van haar hyperventilatieaanval.

IMG-20210101-WA0006.jpg
De Haan.jpg
website station Antwerpen.jpeg
website station.jpeg

72. Murphy

Ongeveer één keer per jaar beleven schrijfster en informaticus een “Murphy-weekend”. Wat mis kan gaan, gaat mis. En blijft misgaan.

Het begint nog voor de eerste gast arriveert met een telefoontje van een Italiaanse skydiver die meedeelt dat hij pas ’s nachts om 2 uur zal arriveren. Het voorstel om gebruik te maken van het sleutelkastjes-systeem maakt hem zenuwachtiger dan uit een vliegtuig springen. Dus wordt een reservekamer in de privé-zone ingericht, zodat hij persoonlijk onthaald kan worden zonder de andere gasten te storen. Dat betekent niet alleen een gebroken nacht voor schrijfster en informaticus, maar ook gelimiteerde toegang tot de eigen vertrekken. Bij het ontbijt deelt hij mee dat hij vervoer nodig heeft. (Tot zijn verbazing had de receptionist van het autoverhuurbedrijf de openingsuren niet aangepast aan het schema van zijn vlucht.)Vermits het veendorp Sart geen metropool is met eigen taximaatschappij, brengt de informaticus hem naar zijn bestemming. En ook nog even langs de betaalautomaat graag. Middenin de ontbijtservice.

Intussen klagen andere gasten over een vervelende geur en blijkt in de kelder een afvoerbuis gebarsten. Gracieus wordt ook hen de reservekamer aangeboden, die na het vertrek van de skydiver weer beschikbaar is. Alleen nog even poetsen. Nog steeds tijdens de ontbijtservice. Een gevolg is nog langer gelimiteerde toegang tot de privéruimte.

Vervolgens geeft de drukpomp het op. Vanzelfsprekend krijgen de gasten prioriteit bij het waterverbruik, dus kan de tuin niet gesproeid worden, worden wasmachine en vaatwasser op inactief gezet, met een bergketen van was en vaat tot gevolg. Ietwat vervelend, vooral omdat de schrijfster met een bacteriële infectie kampt en geen weldoend bad kan nemen. Een extra koortsremmer dan maar. En blijven glimlachen.

Bij het verwerken van de administratie wordt vastgesteld dat er fouten zitten in de tarifering door de boekingservice. Het kost de schrijfster tijd, stress en nog enkele pijnstillers om de fout te laten herstellen, met als prompt resultaat een geannuleerde boeking.

Omdat het mooi weer is, kan er toch even uitgeblazen worden op het terras. De overburen hebben het zonnetje ook opgemerkt en improviseren een tuinfeest met een muziekniveau waar Tomorrowland niet aan kan tippen. De schrijfster verslikt zich in haar bruistablet en trekt naar de overkant om te gaan onderhandelen over de nachtrust van haar gasten zonder een burenruzie te veroorzaken.

Op het einde van de dag nog een onverwachte boodschap. Een gast komt tot de onthutsende vaststelling dat hij zich van datum heeft vergist. Hij zal dus toch geen gebruik maken van de kamer en vertrekt in de plaats daarvan meteen weer terug naar huis, 1 100 km verderop. Met – “als het kan, zou het misschien, mag ik vragen…” – de verzekering dat zijn verblijf niet aangerekend zal worden.

Enkele dagen later stijgen er stof- en geurwolken op uit de kelder, waar een ploeg loodgieters, aangevuld met één informaticus, bezig is met graven, boren, zagen en drillen voor de herstelling van pomp en riolering. Er komt een review binnen. Blijkbaar laat de inrichting van de privé-badkamer (met bad/douche, wc, lavabo, drie sets handdoeken, douchegel, zeep, tissues, haardroger en douchekapjes) te wensen over. De schrijfster zucht en neemt nog een koortsremmer.

71Content

Eén van de grote redenen voor schrijfster en informaticus om Les Fagnes te kopen, was de hoop van de schrijfster om in alle rust aan haar romans te kunnen werken. Maar tussen droom en daad stonden zoals immer wat praktische bezwaren. Eerst moest er verbouwd worden en vervolgens bleek de b&b een succes, wat fijn is, maar niet rustig. Toch verschenen er recent twee boeken, vooral met dank aan de lockdownperiode.

Eén daarvan is een historische fantasyroman, die zich afspeelt in het Griekenland van de 5de eeuw voor Christus, voor de schrijfster één van de meest boeiende periodes en die waarop onze beschaving gebaseerd is. Via het boek deelde ze haar passie met het publiek, maar het leek zonde om de uitgebreide research die aan het boek voorafging in de bureaula te laten liggen. Dus ontwierp de informaticus een website en die vulde ze met achtergrondinformatie voor de geïnteresseerde lezer. Best voldoeninggevend, maar weinig interactief.

Toen gasten van de b&b haar erop wezen dat op het sociaal mediumplatform TikTok een hele community bestaat rond boeken en boekenwurmen (het zg. “booktok”), sprak haar dat eerst allesbehalve aan. De informaticus ziet geen meerwaarde in welk sociaal medium dan ook en zelf achtte ze zich enkele eeuwen te oud om voor de camera’s rare dansjes uit te voeren.

Toen kwam Pipi Langkous weer om de hoek kijken: “Ik heb het nog nooit geprobeerd, dus ik denk wel dat ik het kan.” En bleek filmpjes maken een stuk creatiever dan ze had ingeschat. Ze vond haar niche en zoekt samen met gelijkgezinden naar sporen van de oudheid in de hedendaagse samenleving, op Tiktok en op Instagram. En naar het schijnt mag ze nu ook “content-creator” op haar visitekaartje schrijven.

(Volgen?... #boekenvanbaukis / @boekenvanbaukis)

70. Midlife koppels

In de Valentijnsperiode ontvangt de b&b nog meer dan anders gasten die romantisch willen genieten van elkaar. Opvallend is dat het niet de prille koppeltjes zijn, die de meest innige blikken wisselen en het dichtst bij elkaar zitten. Een relatie die pas enkele maanden oud is, is spannend, maar ook onwennig. Na een nacht vol passie zitten de jonge geliefden aan het ontbijt zich te verbazen over elkaars keuze van broodbeleg, terwijl aan de overkant van de tafel met tedere vanzelfsprekendheid een koffietje – melk, geen suiker – wordt aangereikt.

 

Na drie en een half decennium samen voelen schrijfster en informaticus zich verwant met de midlifeValentijnvierders en met midlife koppels in het algemeen. In deze botte tijden is het hartverwarmend dat mensen erin slagen om lief en respectvol met elkaar om te gaan, ook wanneer ze reeds jaren samenleven.

 

Het klassieke mopje over het geheim van een succesvolle relatie: op elke vraag of elk verzoek “yes, dear” antwoorden. Of: “happy wife, happy life”. Kort door de bocht, maar feit is dat wanneer één van de partners zich niet gewaardeerd voelt, de relatie geen stand houdt. Duidelijke en respectvolle communicatie is essentieel.

 

Over dit onderwerp zijn al tienduizenden boeken verschenen en toch wilde de schrijfster er nog één aan toevoegen. Uit eigen ervaring en uit honderden gesprekken met familie, vrienden en gasten blijkt dat de communicatie dikwijls vastloopt op dezelfde argumenten/verwijten, genre Ik doe echt wel mijn best! en Weet jij zelf wel wat je wil? Ze analyseerde dozijnen van deze zogenaamde “onzinnen” en bundelde ze in tien hoofdstukken.

 

Een eerste ruwe versie van het boek is via onderstaande link gratis in te zien. De schrijfster hoopt op een AHA-erlebnis bij de lezer, maar vooral ook op feedback. Zowat iedereen heeft immers ervaring met het onderwerp. Alle opmerkingen, toevoegingen en suggesties zijn welkom op het mailadres van de b&b.

 

Vanaf St. Valentijn 2024 te koop in de boekhandel en op “Relais des Fagnes”:

SCHEYNEN, I., Alle mannen doen hun best.* (*Alle v/x ook.)

69. Nuttig

Lang geleden was een teken van adeldom en klasse wanneer je je dag in ledigheid kon doorbrengen. Het idee om te “werken voor de kost” was ordinair en voor de aristocratie te gruwelijk om over na te denken. Een adellijke heer vulde zijn dagen met port drinken en op konijnen jagen en een dame van stand boog zich hoogstens af en toe over een borduurraam.

Tegenwoordig luidt het credo “arbeid adelt” en tijdsgebrek is een statussymbool geworden. Nuttigheid is de maat van alle dingen en activiteiten zoals handwerk zijn gedegradeerd tot hobby’s, die enkel in de “vrije tijd” beoefend dienen te worden.

De schrijfster heeft sinds haar kindertijd zo’n hobby en tot op vandaag bekruipt haar een vaag schuldgevoel wanneer ze zich daarmee bezighoudt. Haar haakwerk kan immers bezwaarlijk even nuttig geacht worden als wassen, koken, strijken, opruimen, poetsen, in de tuin werken (of schrijven). Daarom is het vooral tijdens het tv-kijken – nu ja, tv-luisteren in haar geval – dat ze aan het haken slaat. Of tijdens het wachten op aankomende gasten of draaiende wasmachines.

Om haar schuldgevoel te temperen verkoopt ze haar sjaals in de b&b. Een stukje warmte van Les Fagnes om mee naar huis te nemen. Als dat niet nuttig is.

 

68. Guilty pleasure

Gasten die op Les Fagnes televisie willen kijken, kunnen terecht in de chalet of in de Spasuite. Ze brengen wel best hun chromecast mee, want kabeltelevisie is in de regio problematisch. Via satelliet kunnen er een aantal kanalen rechtstreeks bekeken worden, maar voor het volgen van een soap, een sportevent of het songfestival is streaming het meest aangewezen. Het is nu eenmaal onmogelijk om voor iedere gast het juiste zenderpakket samen te stellen. Dat moet de schrijfster zelf ook ondervinden, telkens wanneer ze probeert om op vakantie haar favoriete zender (BBC) te ontvangen.

Schrijfster en informaticus hebben zelf weinig “guilty pleasures” wanneer het op tv aankomt. Voor live-sportwedstrijden hebben ze geen tijd en voor soaps geen geduld. En het songfestival zouden ze alleen bekijken als Listenbourg mag deelnemen. (Even googelen!)

Maar tussen september en december, tijdens de donkerste dagen van de winter, zetten ze met plezier al hun vooroordelen opzij. Dan gaan ze niet met vakantie en laten ze zich meezuigen in het kleurrijke en glinsterende universum van “Strictly come Dancing”. Hiervoor werd kleurentelevisie uitgevonden: 15 weken vol glitter, glamour en adembenemende kitsch.

Tataratatatata-Tataratata… Fa-bu-lous!

67. Cliché

De kersttijd is een tijd voor familie en gezelligheid, wil het cliché. Nu is de schrijfster over het algemeen geen fan van clichés, maar hiervoor maakt ze een uitzondering. Ze gelooft in de magie van kerstmis en houdt van alles wat bij het “holiday season” hoort: kerstversiering, kerstverlichting, kerstmuziek,… Zelfs de kerstfilms op tv laat ze niet aan zich voorbijgaan.

Sinterklaas heeft nog maar net zijn hielen gelicht, of de familie wordt bijeengeroepen om de kerstboom te versieren. Waarbij de boom traditioneel in elkaar wordt gezet door vader en zoon, de dochter de lichtjes erin hangt en mamy en kleinkindjes zich bezighouden met de drieduizend glazen en zilveren ornamenten. Terwijl op de achtergrond een kerstlijst speelt die elk jaar wordt aangevuld. Het plaatje is compleet met een sprookjesachtige sneeuwlaag over de tuin en glinsterende ijspegels aan het dak, die het domein omtoveren in het decor voor een romantisch kerstverhaal.

En dan dient zich een onverwachte gast aan in de b&b. Een gemoedelijke heer op leeftijd, met grijzend haar en baard en een warme glimlach. Die enthousiast vertelt over het uitzonderlijk vervoer waar hij zich in dit jaargetijde mee bezighoudt. Hij zoekt de grootste maat kerstbomen uit de Ardense bossen en installeert deze op marktpleinen in binnen- en buitenland. Met zware vrachtwagens, grote kranen en politiebegeleiding. De informaticus bekijkt geboeid de foto’s.

De schrijfster werpt stiekem een blik uit het raam. Toch even checken of er toevallig geen rode slee op de parking staat...

66. Gele wegwijzers

Het gewest Wallonië beschikt over een “Commissariat Général au Tourisme”. Dit bevindt zich in Namen en is verantwoordelijk voor de erkenning, classificatie en promotie van alle toeristische onderkomens. Voor erkenning en classificatie moeten er zo’n 12 webpagina’s ingevuld worden en voor promotie werd recent de webtool “Visit Wallonia” gelanceerd.

De provincie Luik beschikt over een toeristische dienst, eveneens met promotiebudget. Een deel daarvan werd recent gebruikt om fietsherstellingskits uit te delen aan accommodaties met het “Bienvenue Vélo” label. Deze beschikken hier reeds over. Verplicht door het bovenvermelde “Commissariat Général”. Het promotiebudget voorzag niet in overleg.

De toeristische dienst van Jalhay-Sart organiseert activiteiten om de attracties van de streek in de verf te zetten. Het opereert volkomen onafhankelijk van de toeristische diensten van Stavelot, Malmedy, Luik, de Oostkantons, Spa, Coo, Polleur, Stoumont, Trois-Ponts, Le Pays des Hautes Fagnes, Robertville, Trooz, Le pays de la Vesdre, La Gleize, La Reid, Vielsalm, Francorchamps, Waimes en tientallen andere, allemaal op minder dan een half uur rijden.

Het is één van de opdrachten van de gemeentes om gele pijlen (met een picto’tje van een bedje of een gekruist mes en vorkje) te plaatsen om horeca- en slaapgelegenheden aan te duiden. Le Relais des Fagnes ligt in een grensgebied. De aanvraag zou aan Jalhay, Spa, Stavelot en Malmedy gericht moeten worden. Maar het budget van de buurgemeenten voorziet niet in wegwijzers naar handelszaken buiten het eigen grondgebied.

Vanuit Le Relais des Fagnes wandel je zo de hoge venen in. Prachtig natuurgebied met eindeloze wandelmogelijkheden en dé toeristische attractie van de streek. Gelegen in het Duitstalig landsgedeelte. Voor het beheer en de toeristische ontwikkeling is er samenwerking mogelijk over de landsgrenzen heen. Maar niet over de gemeentegrenzen heen en evenmin over de gewestgrenzen.

Conclusie: in Wallonië dienen toeristen zich eerst te identificeren als “Waals gewest-toerist”, “Duitstalig landsgedeelte-toerist”, “Stavelot-toerist”, “venentoerist” of “Sart-toerist”, vooraleer ze op zoek kunnen naar informatie voor hun weekendje weg.

65. Familiefavorieten

"Is er een mogelijkheid tot table d’hôtes?" Een veel voorkomende vraag in de b&b. Maar koken voor – betalende – gasten is voor de schrijfster een brug te ver. Niet dat ze met tegenzin in de keuken staat. Vanuit het hart heeft ze jarenlang warme maaltijden op tafel gebracht voor haar gezin en nu het nest wat leger geworden is, doet ze dat nog steeds. (Assistentie van de informaticus was hierbij nooit gewenst. Deze kan oven en fornuis herstellen, maar niet bedienen.)

Haar kookstijl is echter niet mee geëvolueerd met de tijdsgeest. Asperges à la Flamande en gehaktballetjes in tomatensaus zijn nooit vervangen door quinoa en courgettepasta. Er staat geen moederdeeg voor zuurdesembrood in de kelder en het dichtste dat ze komt bij de fusionkeuken is een Chinese afhaalmaaltijd. Bij elk voorstel tot veggie, vegan of flexi trekt de informaticus een pruillip en de term moleculair associëren beiden eerder met het Atomium dan met de Thermomix. De schrijfster kan zalfjes, schuimpjes en emulsies wel waarderen, maar dan in haar bad. Ooit lunchte ze met de dochter in een tweesterrenrestaurant, met perfecte cuisson en Picasso-presentatie. Gelukkig werden er bij elke gang ook broodjes geserveerd, want anders waren ze met honger van tafel gegaan.

Wel serveert de schrijfster huisgemaakte confituur en broodpudding bij het ontbijt en tot haar verrassing kreeg ze hiervoor onlangs een compliment van een banketbakker. Die haar ervan overtuigde dat er nog steeds belangstelling is voor traditionele maaltijden – “zeker in deze onzekere en dure tijden” – en die haar aanraadde om haar overgeleverde familierecepten te bundelen.

En zo bestaat er nu het boek dat de schrijfster nooit dacht te zullen uitbrengen: “Sober, simpel en snel. Familiefavorieten in crisistijd.”

Exclusief verkrijgbaar op Les Fagnes.

64. Lichtjes

Sinds hun verhuis naar de Ardennen leven schrijfster en informaticus volgens het ritme van de seizoenen. Vanaf het moment dat het eerste aarzelende lentezonnetje verschijnt, trekt de schrijfster – dik ingepakt met muts en sjaal – de tuin in. Er wordt opgeruimd, gesnoeid en geharkt en vanaf de passage van de “Ijsheiligen” kan ze naar hartenlust beginnen “potteren”.

De zomer is de tijd van de barbecues, aperitiefjes bij de vijver, uitgelaten honden op het gazon, gesprekken met de gasten op één van de terrasjes en spectaculaire zonsondergangen.

In de herfst, wanneer de bossen oranje kleuren (de lievelingskleur van de informaticus) worden lange wandelingen gemaakt en wijst de tuinman het eekhoorntjesbrood aan, dat zich elk jaar overvloedig aanbiedt.

De donkere wintertijd echter, werkt op het gemoed van de informaticus. Om de somberheid van de korte dagen te verdrijven, gaat hij enthousiast aan de slag met kerstslingers en lichtbollen. Geen energiecrisis kan hem tegenhouden om nog een donker hoekje op te vrolijken met lichtjes, tot bewondering van de gasten.

En tot verbijstering van de buren, die de b&b omschrijven als “het huis dat zichtbaar is vanuit de ruimte”.

63. Steigerhout

Orde in huis creëert orde in het hoofd, wil de volkswijsheid. Voor schrijfster en informaticuss geldt vooral het omgekeerde: chaos in huis creëert chaos in het hoofd. Dat betekent niet dat ze een Spartaanse leefomgeving nodig hebben om te kunnen functioneren, maar wel dat ze een harmonisch huis op prijs stellen en zich het liefst omringen met voorwerpen, die zowel sober als nuttig zijn. (In tegenstelling tot wat de informaticus meende, vallen zowel de eekhoorn- als de olifantjescollectie van de schrijfster onder deze categorieën.)

De meningen lopen uiteen over de bestemming van voorwerpen die hun doel niet meer dienen of die stuk gegaan zijn. Volgens de informaticus moeten deze bijgehouden worden, “voor wisselstukken”, “als back-up”, omdat hij “het vast nog kan herstellen” of uiteraard voor “je weet nooit waarvoor het nog van pas komt.” De schrijfster wil deze voorwerpen het huis uit.

Tenzij ze voor iets anders kunnen dienen. “Upcycling” was op Les Fagnes al een gewoonte toen de term nog bedacht moest worden. Een oude tuinbank is geschikt als salontafel, geërfde kasten staan in zwarte hoogglanslak te blinken in de slaapkamer; de kleinkindjes houden theekransjes met een antieke fluitketel en met de kwartsietblokken waarmee het domein bezaaid lag, wordt een rotstuin gecreëerd.

De ideeën voor een herbestemming komen dikwijls van de schrijfster. De uitwerking is voor de informaticus. Zijn laatste meesterwerk is een tuinmeubel uit een afgedankte kast van steigerhout. Ideaal voor de rokershoek.

 

62. Papa maken?

Het ligt in de aard van een informaticus – en het hoort ook bij zijn jobomschrijving – om problemen te voorzien en op te lossen vooraleer ze zich manifesteren. Maar wanneer je een b&b begint in een verwaarloosde villa van een kleine eeuw oud, is dit een utopisch streven. Omdat haperingen en strubbelingen elkaar opvolgen met de snelheid van het licht, rest er gewoon geen tijd of hersencapaciteit om nog extra problemen te voorzien, laat staan op te lossen.

Gelukkig beschikt de informaticus over een analytische geest en een paar stevige rechterhanden, zodat voor een kapotte wasmachine of het installeren van slimme schakelaars niet meteen hulp ingeroepen moet worden. “Papa maken?” (of tegenwoordig “papy maken?”) was altijd een vanzelfsprekendheid wanneer – meestal door een onzorgvuldigheid van kinderen of schrijfster – een speelgoed- of huishouditem beschadigd raakte. Dus schilderwerk, metselwerk, schrijnwerk of elektriciteit, het hoort allemaal bij zijn kluslijst voor het weekend.

Het lijkt voor buitenstaanders misschien wat onrechtvaardig om zoveel werk aan één persoon toe te bedelen, maar de informaticus zou het niet anders willen. Hij leert graag bij en grijpt elke gelegenheid aan om een handleiding te bestuderen of iets uit elkaar te halen. Een portie fysieke arbeid ter afwisseling van zijn kantoorjob vindt hij ook een pluspunt, net als de voldoening om iets te “bouwen” wat in de reële wereld tastbaar en zichtbaar is.

Bovendien krijgt hij graag gelijk. En complimenten.

61. Gepiep

Het clichébeeld van de computernerd is dat van een slungelige jongeman met een brilletje, die gebiologeerd naar zijn scherm staart, met een fles frisdrank op het bureau en een kruimelspoor tussen de toetsen. Zijn enige lichaamsbeweging onderneemt hij met een VR-bril op zijn hoofd en mensen aanspreken durft hij enkel in de “metaverse”. Hij verdient geld als slijk met het ontwikkelen van apps en het traden in virtuele munten en als “early adopter” investeert hij zijn rijkdom in de modernste technologie.

Niets van dit alles is van toepassing op de informaticus van Relais des Fagnes. Wat goed uitkomt, want een schuwe gastheer is niet praktisch. Verder prefereert hij zijn streekbiertje boven frisdrank en virtual reality maakt hem misselijk. Bij gebrek aan een moderne telefoon is het ontwikkelen van apps geen optie en voor het mijnen van bitcoins is er op de Ardense berg in de bossen onvoldoende internetcapaciteit. Zijn ervaringen met “early adopting” betreffen een elektronische stofzuiger als geschenk voor de schrijfster, wat hem ei zo na een echtscheiding opleverde. En een PDA, voorloper van de smartphone, die hij in een broekzak liet zitten en die vervolgens op 60°C gewassen werd. Tot zover het enthousiasme voor nieuwe snufjes.

En toch. Zowel schrijfster als informaticus hebben zonder aarzelen de nog relatief onbekende app “What3words” gedownloaded. Een – gratis – navigatietool die letterlijk je leven kan redden omdat je met drie willlekeurige woorden je plaats op de wereldbol kan weergeven tot op 3 m3 nauwkeurig.

En die je rechtstreeks tot bij de inrijpoort van domein “Relais des Fagnes” brengt: “wandelroute.kassabon.gepiep”. Zoek het maar op!

60. Beste

Recent arriveerde op Les Fagnes een omzendbrief met aanbevelingen voor genderneutraal taalgebruik, wat binnenshuis leidde tot enige discussie. Niet dat schrijfster of informaticus gekant zijn tegen neutrale communicatie. Wanneer een samenleving in transitie is naar minder discriminatie, is dat alleen maar positief te noemen. En hoe iemand omgaat met taal, zo gaat hij(/zij) om met de wereld.

Nieuw geïntroduceerde begrippen en termen klinken eerst altijd wat onwennig. Na verloop van tijd treedt er vertrouwdheid in, wat leidt tot aanvaarding en uiteindelijk tot mentaliteitswijziging. Wanneer bij een lezing of voordracht consequent beide voornaamwoorden gebruikt worden (zij/hij-hem/haar), nodigt de spreker zijn/haar publiek uit om op zijn minst even stil te staan bij het belang van gelijkwaardigheid.

Maar door teveel termen en eisen op korte tijd in te voeren, raakt het absorptievermogen overstelpt. Terwijl dat niet nodig is. Genderneutraal, inclusief, anti-discriminatorisch, evenwaardig, woke, niet-racistisch,… het komt allemaal neer op respect. En dat is geen nieuwe waarde.

De schrijfster begint al jaren haar mails en berichten met “goedendag” of “goeiemiddag”. De omzendbrief suggereerde als aanspreking “beste”. Maar dat krijgt ze - nog - niet uit haar pen.

website Tom in de put.jpg
blog tiktok.jpg
Tom Inge huwelijk.jpg
strictly.jpg
blog besneeuwde bomen blauwe lucht.jpg
gele wegwijzer.jpg
kookboek.jpg
kerstbal lichtjes.jpg
bank steigerhout Tom.jpg
Tom in put.jpg

59. Slower Pace of Life

Op de BBC loopt al jaren het programma “Escape to the country”, waarbij stadsmensen het platteland opzoeken in de hoop op een “slower pace of life”. Om hun nieuwe leven te financieren, plannen veel deelnemers het openen van een b&b.

Maar qua “slower pace of life” valt dat nogal tegen. Een b&b voeren is een huishouden “on steroids” en zeker voor de partner met wat minder ervaring in de dagelijkse klussen kan dat confronterend zijn. De eerste weken is het spannend om alle kamers blinkend schoon te schrobben en de bedden zo elegant mogelijk op te maken. Daarna slaat de routine toe en heet het gewoon “werk”. Bovendien is het werk dat niet alleen een strakke planning vereist, maar ook doorzettingsvermogen. Geen enkele klus, zij het stofzuigen of sneeuwruimen, mag uitgesteld worden, want een pension dient er op elk moment netjes en verwelkomend uit te zien.

Ook wat de administratie betreft, wordt het leven niet lichter of langzamer. Van boodschappenlijstjes tot facturatie, van bouwdossiers tot subsidieaanvragen, van website-ontwerp tot agendabeheer, een directiesecretaris zou er een kluif aan hebben.

Het enige wat enigszins aan een “trager levensritme” refereert, is het feit dat in een b&b veel gewacht wordt. Wachten tot de gasten aankomen, tot ze naar bed zijn, tot ze opstaan, tot ze komen ontbijten, tot ze gedaan hebben met ontbijten, tot ze komen afrekenen en tot ze vertrekken. Maal zes.

En dan wachten op de review. En dàt blijft nog even spannend als in het begin.

58. Salade Caesar

De meeste mensen hebben de gewoonte om drie maal per dag aan tafel te schuiven. In twee van deze drie maaltijdmomenten kan Le Relais des Fagnes voorzien: ontbijt en desgewenst een lunchpakket. Voor de avondmaaltijd kunnen de gasten terecht in één van de prima restaurants uit de directe omgeving. Verschillende van deze restaurants verkregen het “Relais des Fagnes”-kwaliteitslabel en werden gebundeld in een "A Table"-map. Om in deze map terecht te komen, voldoen ze aan volgende basiseisen: een hartelijk onthaal, een lekkere keuken met enige “couleur locale”, een attente bediening,  een aangenaam kader en een eerlijke prijs.

Schrijfster en informaticus hanteren lichtjes andere referentiekaders. Volledige objectiviteit is niet haalbaar en wordt niet nagestreefd.

Een van de stokpaardjes van de schrijfster is de authenticiteit van de recepten. Een slaatje met rode biet en zongedroogde tomaat, noem het voor haar part “frivolité du chef” of “Frühlingsteller”, maar dus niet “salade caesar”.  Beschrijf je chocolademousse ook niet als “moelleux”.  Serveer geen Bloody Mary zonder selderiestengel en geen tomate-crevette met roze garnalen. Vijf ijsbergslablaadjes en een hardgekookt ei vormen samen nog geen salade niçoise en niet elke chocoladecake is een Sachertorte.

De informaticus doet minder moeilijk. Zijn beoordeling hangt vooral af van het aantal bieren van het vat.

57. Regenboog

Het credo van de kleine zelfstandige was vroeger altijd “horen, zien en zwijgen.” In de hedendaagse tijden, nu iedereen verondersteld wordt over alles een mening te hebben en deze ook prompt op het internet te zwieren, is dit minder van toepassing. Mensen worden overspoeld met opinies, de meeste daarvan niet gebaseerd op feitenkennis of gevoel voor nuance.

Gelukkig is de luide, ruwe en botte omgeving van het internet nog niet helemaal die van het reële leven. Aan de ontbijttafel van de b&b onderhouden onze gasten zich met elkaar op beleefde en aangename manier. Als er al zware onderwerpen aan bod komen, zijn het de klimaatcrisis, de energiecrisis of de oorlog in Europa, waarbij de kans op hevige meningsverschillen beperkt is. Meer gevoelige politieke of maatschappelijke topics, zoals bijvoorbeeld het woke- of hoofddoekendebat, komen niet aan bod. Terwijl het gezelschap aan tafel toch best divers samengesteld is.

Want op Relais des Fagnes is iedereen welkom. Alle leeftijden, alle afkomsten, alle oriëntaties en alle overtuigingen. En ja, ook mensen met een hoofddoek.

Graag in alle kleuren van de regenboog.

56. Feestelijke sfeer

50 is het nieuwe 30, wordt tegenwoordig beweerd. Voor de schrijfster leek vooral het omgekeerde het geval en de grote 5 heeft haar dan ook veel minder gestoord dan de grote 3.
Wanneer je bovendien een zus hebt die geen verjaardagen meer mag beleven, is elk jaartje ouder een geschenk.

Verjaardagen, jubilea, verlovingen en geboortes moeten gevierd worden en ze zijn voor veel gasten de reden voor hun weekendje weg. Even in alle intimiteit genieten en aandacht geven aan elkaar. Daarvoor zet de b&b met plezier de deuren open.

Voor een ander soort festiviteiten blijven de deuren echter dicht. Le Relais des Fagnes organiseert geen events en de accommodatie is niet geschikt voor studentenfuiven, verjaardagspartijtjes of collegaborrels. Dat staat ook vermeld op alle boekingsites. Toch komen er geregeld aanvragen binnen voor dit soort luidruchtige groepsuitjes, van carnavalsfeestjes tot vrijgezellenbarbecues. Wegens niet compatibel met “rust en ruimte in het bronnenland”, worden deze afgewezen.

Maar als je bij boeking meedeelt dat je partner jarig is of dat je er voor het eerst op uit trekt met de pasgeboren baby, zullen informaticus en schrijfster met plezier hun steentje bijdragen aan een feestelijke sfeer.

Zelf stellen ze een kleine attentie op hotel of restaurant immers ook op prijs, al was het maar een kaarsje in de mayonaise!

55. Pakjes

Gastvrijheid is een kernbegrip in de hospitalitysector. Op Relais des Fagnes wordt er veel belang gehecht aan vriendelijkheid en een warm onthaal. Vermits dit in de reviews regelmatig vermeld wordt, is het duidelijk dat gasten dat waarderen.

Het lijkt vanzelfsprekend dat elk bedrijf zich zou inzetten om zo klantvriendelijk mogelijk te zijn, al was het maar om niet onder de negatieve reviews bedolven te worden. Maar dat valt in de ervaring van de schrijfster en de informaticus nogal tegen. Vooral voor bestellingen die aan huis geleverd moeten worden, is het respect voor de klant ver zoek.

Waarom verandert een geschatte leveringsdatum van 1 dag in 8 weken vanaf het moment dat je betaling bevestigd is? Waarom blijf je de afgesproken dag 12 uren bij het raam zitten en moet je ’s avonds vernemen dat je “niet aanwezig” was? Waarom annuleert een bedrijf nog liever een bestelling dan ze te leveren op een dag die jou past? Waarom wordt het je verboden om te telefoneren en kan je enkel een “ticket” indienen? Waarom verwijst men je door naar de koerierdienst, terwijl het de verkoper is met wie je als consument een contract hebt (waarbij ook de levering hoort)? Waarom – en hoe – moet je als klant bewijzen dat je een pakket niet ontvangen hebt? Waarom duurt het meer dan een week voordat er iemand op je klacht reageert – en dan nog door je een voorgedrukt formulier te sturen als “bewijs” van levering? Hoe slaag je erin om een zoekgeraakte bestelling te laten terugbetalen?

Hoewel het gebruikelijk is om bij dit alles de koerierbedrijven met de vinger te wijzen, zijn zij – tenminste op Les Fagnes – niet de grootste bron van frustratie. Het zijn de webwinkels zelf, die niet schijnen te beseffen dat hun taak er niet opzit wanneer de betaling arriveert. Ze moeten ook het product nog tot bij de klant krijgen.

Hun verantwoordelijkheid. Niet die van de pakjesdienst.

54. Granny proof

In de wereld van de informaticus betekent het concept "granny proof" dat de ontwikkelde software helder, éénduidig en gebruiksvriendelijk is. Sommige programma's halen deze standaard.

Geen enkel programma echter haalt de standaard "Inge-proof". Er is nog geen software geschreven die de schrijfster niet kapot krijgt. Onbedoeld en onbewust haalt ze de meest verborgen bugs tevoorschijn. Haar bijzondere gave - of vloek - manifesteerde zich voor het eerst toen ze als jonge student bij wat opzoekwerk in de bibliotheek het stedelijk boekhoudprogramma kraakte en sindsdien produceren haar laptop, I-pad of telefoon zowat dagelijks de meest memorabele special effects. Op de test-afdeling van een computermultinational had ze volgens de informaticus tonnen kunnen verdienen, als de programmeurs zich tenminste niet massaal van een brug hadden gestort.

Ook de informaticus zelf drijft ze als bugmagneet regelmatig tot wanhoop en

meer dan één echtelijke ruzie begon met de vraag: "Maar hoe heb je dit nu weer gedaan?"

Dat weet de schrijfster immers niet. Zij doet niets bijzonders, het is de software die een eigen leven leidt. En verder ligt het aan de toetsen, die op een touchscreen-toestel nooit op dezelfde plaats blijven staan.

Daarom houdt ze ook halsstarrig vast aan haar Moleskine agenda, die haar niet in de steek laat. Als het aan haar lag, deed ze al haar administratie met haar Mont Blanc in een lederomhuld notaboek.

Ondertussen is het "oei-knopje" de meest gebruikte functie op haar laptop.

53. Elly

Les Fagnes is voor een groot deel gekocht als toevluchtsoord in een moeilijke tijd. Een schuiloord, verborgen in de Ardense natuur, waar de dochter zich kon ontspannen en genieten van de tuin, zonder angst voor een zwijgende en dreigende figuur achter de haag.

Aankoop en verhuis gebeurden in alle discretie en de locatie van het Ardense buitenverblijf, net zoals het appartement in Antwerpen, werden zo vaag mogelijk gehouden, in briefwisseling, mailverkeer en vooral ook op sociale media.

Maar een zaak opstarten waarbij je alle vormen van publiciteit wil vermijden, is niet evident. Het was cruciaal om alle verbanden tussen het gezin, de b&b en de consultancybusiness uit te wissen. Zo wordt op de site van Relais des Fagnes slechts heel summiere persoonlijke informatie gegeven en is de schrijfster in Wallonië enkel gekend onder haar tweede naam.

Dit leidt af en toe tot verwarring en meer dan eens wordt de informaticus een polyamoureuze relatie toegedicht.

Zijn standaardrepliek?

"Kan ik niet betalen."

52. Malmedy

Le Relais des Fagnes is niet als b&b ontworpen, maar geleidelijk gegroeid. Naarmate het plan rijpte om gastenkamers in te richten, werd het duidelijk dat het geen steriel hotel mocht worden  met uniforme kamers. Dat was trouwens onmogelijk, want het gebouw legde restricties op qua grootte en vorm.

Het was de uitdrukkelijke bedoeling dat het design van de b&b zou refereren naar de mooie en traditierijke streek waarin ze gelegen is. Het obligate zeezicht met vuurtoren, de skyline van New York of een reproductie van Niki de Saint-Phalle zal je er als decoratie dus niet aantreffen.

De kamer die de schrijfster het nauwst aan het hart ligt, is Malmedy. Hier wou ze de sfeer oproepen van de “oude Ardennen”, met zijn turfstekers en ambachtslieden die ’s avonds in hun rustieke huisjes rond het haardvuur zaten en elkaar spookverhalen vertelden. Het kostte haar maanden snuisteren op brocantemarkten en online-veilingsites om de juiste badkamerornamenten (met melkglas), luster (met kaarslampjes), antiek bureau (met lederen schrijfblad), kleerkast (met ovalen spiegel) en behangpapier (met medaillons) te vinden. Een bommabed met “ressorts” heeft ze dan weer niet gekocht. In de plaats daarvan kwam er een comfortabele boxspring (met bedsprei).

“Ein Haus mit Seele” is één van de mooiste commentaren die ze ontving van gasten in kamer Malmedy.

Er zijn er echter ook aan wie de designkeuzes totaal voorbijgaan.

Die noteren in hun review: “chambre à moderniser”.

51. PDE

De autowereld is er één van afkortingen. De kalender van het circuit van Spa-Francorchamps wemelt ervan. Combinaties als PK, F1, 2CV, daar kan iedereen zich nog iets bij voorstellen. Maar wat te denken van DTM, ELMS of WEC? Het is voor de schrijfster een jaarlijkse ontdekkingstocht door wikipedia. Ze noteert de belangrijkste wedstrijden in haar agenda, om te weten wanneer er grote drukte verwacht wordt op Les Fagnes. Maar bij gebrek aan feeling voor het hele autogebeuren slaagt ze er vooralsnog niet in om de verschillende merken, categorieën en niveaus van kampioenschappen uit elkaar te houden.

Toch vinden zowel zij als de informaticus het belangrijk om inzicht te krijgen in deze aparte wereld. Veel van hun gasten zijn er immers op de ene op andere manier mee verbonden. Porsche- of VW-liefhebbers, oldtimerbezitters, coureurs en mecaniciens, ze passeren allemaal in de bed and breakfast. Een oprecht geïnteressseerde vraag bij het ontbijt breekt het ijs. En voor wie ’s ochtends over zijn passie kan vertellen, is de dag goed begonnen.

De schrijfster heeft niets met auto’s. De informaticus wel, maar die heeft dan weer niets met smalltalk. Dus kreeg hij een PDE voor zijn verjaardag. Kan hij ook meepraten.

50. Eerlijk

Le Relais des Fagnes biedt verschillende kamers, elk met hun eigen faciliteiten en comfortniveau. Dit wordt weerspiegeld in de prijs. Wanneer er een boeking binnenkomt voor een bepaalde kamer, wordt er steeds een mail gestuurd met een overzicht van wat de ruimte biedt (en niet biedt.) Naargelang de voorkeurstaal opgesteld in het Frans, Engels, Duits of Nederlands. Soms blijkt hieruit een verschil tussen wat de boeker verwachtte en wat er voorzien is. Dan kan er kostenloos geannuleerd worden en wordt er niemand iets kwalijk genomen. Wanneer er geen annulatie volgt, kan men er redelijkerwijs van uitgaan dat de gast de verhouding tussen faciliteiten en prijs in orde vindt.

Of niet. Het lijkt alsof degenen die het minst betalen, het meest verwachten. En blijven verwachten, ook wanneer ze beschikken over alle kamerdetails . Ze negeren de informatie en behouden hun boeking, constateren vervolgens dat de ruimte exact zo is als beschreven en beklagen zich hierover in een “eerlijke” review.  Uiteraard met als enige en nobele bedoeling om andere mogelijke geïnteresseerden te behoeden voor het onheil dat hen onverkomen is.

Een kleine geruststelling voor deze dappere beschermridders van het toeristengilde: een andere potentiële boeker krijgt exact dezelfde informatie toegestuurd als u, in zijn eigen taal.

En kan misschien wel lezen.

 

49. Trapfrequentie

Iemand die er een weekendje op uit trekt, doet dat in het gezelschap van een persoon waarmee hij graag tijd doorbrengt. Maar op Les Fagnes wordt vastgesteld dat mensen nog het liefst tijd doorbrengen met zichzelf. Ze beschikken over apparaten die dit faciliteren. Zo kijken ze bij het ontbijt op hun horloge hoeveel minuten ze in diepe slaap hebben doorgebracht, checken ze op hun telefoon of hun Strava-record nog geldt of tellen ze het aantal likes op hun profiel.

Daarna kan het twee kanten uitgaan. Ofwel komt er een conversatie op gang, die er bijvoorbeeld in bestaat om de gesprekspartner de werking van het horloge en het belang van bloeddrukmeting, hartslagfrequentie en recuperatietijd uit te leggen. (Want de lifecoach heeft burn-out als een reëel risico ingeschat.) Er kan ook dieper ingegaan worden op de pas geleverde wielerprestatie met vermelding van weerstandscoëfficiënten en trapfrequenties. De andere kant van de tafel wacht beleefd tot er een pauze valt en begint aan een ongerelateerde, maar gelijkaardige uiteenzetting met zichzelf als onderwerp.

Ofwel blijft het stil en wordt er door beiden geswipet, getypt en gescrold, ieder naar eigen ervaring en interesse. Wat leidt tot een toenemend gevoel van onrust, want fomo ligt op de loer en de bevindingen van het horloge zijn volgens dr. Google onheilspellend.

Mensen die het zich kunnen permitteren om op weekend te gaan, horen bij de meer bevoorrechte groep van de samenleving. Over het algemeen zijn ze ook lichamelijk in orde.

Maar als ze dat zelf geloven, kopen ze natuurlijk geen dure horloges.

48. Beroemd

Sommige mensen zijn wereldberoemd. Deze zijn één van de antwoorden in de voorrondes van een parochiequiz en beantwoorden aan enkele criteria. Ofwel zijn ze heel mooi, zodat hun foto’s multinationaal gedeeld worden. Ofwel blinken ze ergens in uit, zoals met de auto rijden of fysica begrijpen. Ofwel zijn ze zeldzaam, zoals iemand met genoeg geld om de planeet op te kopen.

Sommige mensen zijn landelijk beroemd. Die zijn een antwoord in een nationale televisiequiz en iets minder zeldzaam. Nog anderen zijn beperkt beroemd. Zij worden herkend door mensen die dezelfde passie delen en zijn een antwoord in een gespecialiseerde quiz. En anderen zijn plaatselijk beroemd. Zij zijn geen antwoord, maar een artikel in het biljartblad.

De eerste categorie komt bij de b&b niet over de vloer, wat informaticus en schrijfster begrijpen en niet betreuren. Wat de andere categorieën betreft, is de kans klein dat je beroemdheid zich tot Les Fagnes uitstrekt. Wegens een gebrek aan sociale media, streamingdiensten en in het algemeen enig gevoel voor trendyness zal je waarschijnlijk niet herkend worden. Ook niet als je je met een joviale zwaai en selfiegrijns aanmeldt. Ook niet als je je traag en nadrukkelijk voorstelt, met een pauze tussen elke lettergreep om de spanning op te bouwen. Maar wanneer je vervolgens je naam op een papiertje uitspelt “om even te googelen”, blijf je gegarandeerd in de herinnering. En ben je ook Les Fagnes-beroemd.

47. Hilarisch

“Waarom schrijf je daar eens geen boek over?" krijgt de schrijfster vaak te horen. “Hilarisch toch, wat jullie zoal meemaken!”

De meeste zaken worden echter pas hilarisch met voldoende tijd ertussen. De zoon vond het zelfs niet een beetje komisch, toen drie stomdronken feestvierders op zoek naar hun bed zijn kamer binnendenderden en daardoor ei zo na een einde maakten aan de prille relatie met de liefde van zijn leven.

Het werd ook maar matig geapprecieerd dat de nationale hockeyploeg in een nabijgelegen hotel een teambuilding-event hield, waar om vier uur ’s nachts een luchtalarm bijhoorde.

Wanneer een gast beslist dat zijn – vriendelijk uitgeleende – mountainbike verstelbaar is, hem vervolgens uiteenwrikt en de stukken niet meer in elkaar krijgt, lijkt dat grappig. Was het niet.

Het leidde evenmin tot vrolijkheid toen er een koeieninvasie plaatsvond over het pas ingezaaid gazon, zeker niet toen er kruiwagens vlaaien afgevoerd moesten worden. Of toen een vogeljong via de (afgekoelde) kachel binnendrong, hardnekkig de wijd opengezette ramen negeerde en de living met roet en uitwerpselen besproeide. Of toen een brave loebas van een hond in de tuin verdwaalde en de schrijfster dacht hem te kunnen herenigen met een dankbaar baasje. (In de plaats daarvan kreeg ze de huid volgescholden wegens foutieve informatie op zijn penning.) Of toen een al te aanhankelijke kater bij niemand van de buren bleek te horen en naar het asiel gebracht moest worden, waar ze zeer wantrouwig ontvangen werden.

En het leidde eerder tot paniek dan tot gegrinnik, toen er op een ochtend een boerenpaard onder het slaapkamerraam stond, dat de oprit afgaloppeerde en passerende wandelaars bijna een hartstilstand bezorgde.

Maar leuk voor een blog, dat wel.

46. Weersverwachting

Een telefoontje naar Relais des Fagnes volgt meestal hetzelfde stramien. “Nee, jammer genoeg hebben we geen beschikbaarheid meer voor het gevraagde weekend.” Of “Ja, er zijn nog kamers vrij. Stuurt u ons even een mailtje, dan krijgt u alle informatie en kan u rustig beslissen.” De meeste mensen haken in en sturen een bericht met hun eventuele vragen. Zij krijgen een doordacht, uitgebreid en gedetailleerd antwoord.

Sommige mensen haken niet in. Zij hadden graag nog even geweten hoeveel vierkante meters de beschikbare kamer bedraagt, of de gordijnen volledig verduisterend zijn, of er een aparte douche is, of er een kinderbedje geplaatst kan worden en hoeveel vierkante meters er dan nog over zijn, of er vliegenramen zijn, of rolluiken, of hun kleine en goed opgevoede hond echt niet op de kamer mag slapen, uit welk materiaal het dekbed vervaardigd is, of het ontbijt voldoende voedzaam is voor grote eters, of de tuin volledig omheind is, hoever de parking van de straat gelegen is, welke wandeling het meest geschikt zou zijn voor hun gezelschap en of ze geen extra foto’s kunnen krijgen van de badkamer. Oh, en enig idee van de weersverwachting? Dit alles bij voorkeur in het Engels, Duits of Frans.

Deze mensen kiezen een moment dat hen goed uitkomt, zodat ze hun mogelijke boeking helemaal kunnen doorpraten.

Dat is zelden een moment dat het op Les Fagnes goed uitkomt.

45. Nieuwsgierig

Veel mensen zijn nieuwsgierig naar het verhaal achter Le Relais des Fagnes. "En  waar komen jullie dan vandaan?" "En wonen jullie hier permanent?" "En is dit jullie enige inkomen?" "En hebben jullie dit huis zo gekocht?" "En is het altijd een b&b geweest?" Dan wordt met plezier nogmaals hetzelfde verhaal verteld en aan de hand van het fotoboek "voor en na" krijgen ze een inzicht in de transformatie van spookhuis tot bed and breakfast. Wanneer het mogelijk is, worden ze ook rondgeleid, voor zover het de andere logés niet stoort.

Er zijn ook gasten die even nieuwsgierig zijn, maar geen vragen stellen. Die ervan uitgaan dat ze door een kamer te boeken toegang hebben tot het ganse huis en ongegeneerd gaan rondneuzen. Die plots in de privéruimte "hallo" staan te roepen. Die je achternakomen wanneer je naar het bureau gaat. Die alle deuren - met of zonder "privé-"plaatje - open trekken. Die doodgemoedereerd een ander toilet gebruiken, "omdat de eigen badkamer bezet is door de partner."

Of die onuitgenodigd de wellnessruimte binnenvallen, wanneer de informaticus daar aan het douchen is.

Daarvoor kwam er een verontschuldiging. Niet van de informaticus.

Die vond dat ze moesten bijbetalen.

 

 

44. Formule 1

De ongeschreven regel voor de hotelsector in de – wijde – omgeving van het circuit van Spa-Francorchamps is dat de prijzen verdubbelen tijdens het Formule 1-weekend. Van een bed and breakfast als Le Relais des Fagnes, die op fietsafstand van het circuit ligt, wordt minstens een verdriedubbeling verwacht.

De buren maken hun slaapkamer leeg en sturen de kinderen naar familie. Landbouwers zetten hun koeien op stal, bestellen een verplaatsbaar toilet en roepen hun weiland uit tot camping. Of parking. Hôteliers verhuren de bezemkast en in iedere tuin kan je je tentje kwijt. Kennissen uit de hotelsector weten te melden dat het Formule 1-weekend “hun hele jaar goedmaakt”. Er vallen dan toch vragen te stellen bij hun businessplan. En uiteraard slaat de paniek toe bij geruchten dat de Grote Prijs van België van de kalender zou vallen.

Op Les Fagnes is het niet zo dramatisch. De inkomsten van dat weekend zijn mooi, maar gedurende de rest van het jaar zijn de kamers ook bezet. Het F1-weekend lijkt eigenlijk meer op een familiereünie, met gasten die reeds voor de vijfde maal komen. Dagen die voor de concullega’s stresserend en vermoeiend zijn, verlopen er rustig en gemoedelijk. De gasten arriveren op donderdagmiddag, voorzien van fan-shirt en (vouw)fiets. Even bijpraten bij het inchecken en dan peddelen ze naar het circuit. De volgende dagen worden bij het ontbijt de prestaties van hun favoriet besproken en daarna is het huis weer leeg tot ‘s avonds laat. De laatste dag komen ze na de wedstrijd teruggefietst, pikken hun bagage op en gaan nog even gezellig op restaurant, terwijl de rest van het honderdduizendkoppige publiek in de file staat.

Maar niet vooraleer te reserveren voor het volgende jaar.

43. Goesting

In de hospitalitywereld doet al jarenlang een oplichterstruc de ronde. Er arriveert een mail met de vraag om voor een onbestemd aantal dagen op een onbestemd tijdstip een onbestemd aantal kamers te reserveren voor een onbestemd aantal personen. (De boekers zijn namelijk zeer flexibel en kunnen zich aanpassen aan de beschikbaarheid.) Wanneer je een voorstel doet, worden er prompt evenveel kamers gereserveerd als je aangeboden hebt “en meteen per visa betaald”. Vervolgens wordt er geannuleerd en eist men zijn geld terug, terwijl er via Visa uiteraard nooit een betaling arriveert. Relais des Fagnes heeft zo’n mail reeds enkele malen ontvangen en verticaal geclasseerd.

Eén advocaat die zijn bestelde ontbijten niet betaalde. Eén verdwenen handdoek. Enkele niet afgerekende drankjes. Dat is de ervaring van de b&b met bedrog en oplichting. Op zeven jaar tijd en ettelijke honderden facturen is dat verwaarloosbaar.

Het omgekeerde komt veel vaker voor.

Mensen die je erop wijzen dat je te weinig hebt aangerekend. Mensen die tientallen kilometers terugrijden omdat ze per ongeluk de sleutel meenamen. Mensen die je de kans geven om een probleem op te lossen in plaats van het op internet te gooien. Mensen die een enorme fooi geven, “omdat ze het zo naar hun zin hadden.” Mensen die een kadootje meebrengen, of achterlaten. Mensen die een persoonlijke en warme review schrijven.

Mensen die je energie geven.

En goesting om voort te doen.

42. Weggesleept

In een bekend gedachtenexperiment wordt gepeild of je een eerder negatieve of eerder positieve ingesteldheid hebt. Stel je voor dat je in de rij staat in het bankkantoor. (Het is al een oud experiment.) Er vindt een gewapende overval plaats en er valt een dodelijk slachtoffer. Zelf word je ook geraakt, in de schouder. Hoe reageer je? “Hoe is het mogelijk dat mij dit overkomt? Misschien blijf ik voor de rest van mijn leven invalide.” Of: “Wat een geluk dat ik het heb overleefd. Zo’n drama voor die andere man en zijn familie.”

De informaticus en de schrijfster hebben nooit iets in die grootorde meegemaakt, maar denken toch tot de laatste categorie te behoren. Na een inbraak stelden ze opgelucht vast dat er vooral geld was meegenomen en geen spullen van de kinderen. Toen vandalen in het buitenland alle autoruiten hadden ingeslagen, gaf het een gerust gevoel te weten dat het een firmawagen betrof met volledige bijstand. Toen ze een nachtelijke dief betrapten, hebben ze eerst de buren gewaarschuwd en daarna pas aangifte gedaan. En telkens wanneer hun auto niet meer staat waar hij werd achtergelaten, zijn ze bij dat hij is weggesleept en niet gestolen.

Door ervaring leert men, is het gezegde. Informaticus en schrijfster hebben niets geleerd. Ze weten niet welke bevolkingsgroep ze iets moeten verwijten, ze denken nog steeds dat de politie er is om je te helpen en hebben hun vertrouwen in de rechtsstaat behouden.

Wel weten ze nu dat je niet reageert zoals je van jezelf verwacht. De informaticus had nooit gedacht een inbreker beleefd te verzoeken om het domein te verlaten. En de schrijfster had nooit gedacht dat ze zich hees zou gillen toen ze er – lang geleden – één over zich heen gebogen zag staan.

Dat ze de rest van haar leven verschrikt zou opspringen bij elk blad dat van een boom valt, ook niet.

41. Taal

Volgens de automatische vertalingen van reviews op een boekingsite heeft de bed and breakfast mooie eigenaars. Niet dat het compliment niet geapprecieerd wordt, maar het lijkt voor toekomstige boekers niet echt relevante informatie. (Het is uiteraard ook niet wat er staat in het Duits.)

Ondanks alle vooruitgang van de laatste jaren, blijven computervertalingen onnauwkeurigheden, grammaticale vergissingen of flagrante fouten bevatten. Op Relais des Fagnes wordt er alleen gebruik van gemaakt voor documenten die makkelijk te corrigeren zijn. Wordt er  door een passerende “native speaker” gewezen op een fout, dan wordt dat zo snel mogelijk rechtgezet. Drukwerk, signalisatiebordjes, reclamepanelen of andere “vaste” teksten worden altijd ter controle voorgelegd aan iemand die de taal beheerst.

Het doet de schrijfster pijn aan het hart wanneer onzorgvuldig met taal wordt omgesprongen, ongeacht dewelke. Onbegrijpelijk dat grote organisaties zoals bijvoorbeeld een gemeente er niet in slagen om vertaalwerk professioneel aan te pakken. Zo is er in het eigen dorp recent een campagne gelanceerd om toeristen bewust te maken van het probleem van zwerfafval. Prima initiatief. Maar een deel van de boodschap gaat de mist in, wanneer in één van de vier talen sluikstort actief wordt aangemoedigd.

40. Fanny

Ooit reden informaticus en schrijfster op een vrijdagavond, met twee ongeruste kindjes op de achterbank, van Schoten naar Durbuy, om de knuffel van de dochter te gaan zoeken. Niet mee naar huis gekomen na de bosklassen… het verdriet was mateloos. Gelukkig zat Fanny braaf op haar te wachten tussen een berg andere verloren voorwerpen.

Op Relais des Fagnes groeit de berg verloren voorwerpen ook gestaag. Wanneer het gaat om een kanten tanga, een verweesde sok of een aansteker, is hun bestemming een plastic box die op het einde van het jaar wordt leeggemaakt.

Wanneer het gaat om een knuffel of een kussen met het opschrift “liefste papa van de planeet”, zal er alles aan gedaan worden om deze terug te bezorgen.

Sommige mensen menen dat het materialistisch is om je te hechten aan zielloze voorwerpen. Maar zijn ze wel zo zielloos als ze troost kunnen bieden? Of een mooi verhaal vertellen? Zoals de armband die de schrijfster vond op een brocantemarkt: parels uit 1986, gekocht in Benidorm en decennialang gekoesterd in het originele rood fluwelen doosje. Zou ze niet zielloos noemen.

Er is al genoeg cynisme in de wereld.

39. Gastenboek

De schrijfster heeft een ijzersterk geheugen. Althans volgens de informaticus, die naar zijn gevoel te dikwijls aan zijn misstappen herinnerd wordt. Maar een visueel geheugen is het zeker niet. Ze herkent geen gezichten. Een bril, een baard of krullen, het ontgaat haar ten enenmale. Was ze getuige van een misdaad, op basis van haar compositieschets zou de politie waarschijnlijk de informaticus arresteren. Of de bakker.

Ze herkent ook geen auto’s. Wat lastig is wanneer iemand de oprit komt opgereden en ze niet zeker is of ze hem al begroet heeft. Ze moet dan rekenen op de bijstand van de informaticus, die behulpzaam meedeelt of de mensen in deze blauwe Volvo of gele Tesla al dan niet nieuwe gasten zijn.

Bij het ontbijt hoopt ze dus maar dat ze je begroet in de juiste taal en dat ze je naast de juiste partner zet.

Het kost haar daarentegen weinig moeite om zich te herinneren dat je graag speculaaspasta eet, ultraloopster bent of klarinetles geeft.

De kans is ook groot dat er een belletje gaat rinkelen wanneer je later nog eens een mailtje stuurt. Want je naam, die onthoudt ze waarschijnlijk. En wat je in het gastenboek schreef.

Maar gezichtsherkenning was handiger geweest.

38. Billijk

199,45 euro. Dat was de "billijke vergoeding" voor het afspelen van Bach en Beethoven bij het ontbijt voor maximum zes personen gedurende maximum anderhalf uur. Dat leek wat ruim gerekend, zeker omdat er op klassieke muziek geen auteursrechten verschuldigd zijn. Bezwaar aangetekend, begripvolle dame aan de lijn en al snel werd het bedrag gecorrigeerd naar... 642,89 euro. Bezwaar aangetekend, begripvolle heer aan de lijn en spoedig werd het bedrag aangepast naar... 412,82 euro Bezwaar aangetekend, begripvolle dame en heer aan de lijn en uiteindelijk bleek 3,32 euro per jaar billijk genoeg.

Er zijn zoveel muzieksmaken als er mensen zijn. Om de muziekkeuze aan alle gasten aan te passen is onbegonnen werk. Maar alleen de eigen voorkeur volgen is ook niet ideaal.  Uitbundige salsamuziek in een doordeweekse brasserie werkt al gauw op de zenuwen en goedkope pop in een 4-sterrenhotel geeft niet echt een verfijnde indruk.

Op Relais des Fagnes houden ze het simpel en het volume laag. Net uit bed, heeft men waarschijnlijk geen behoefte aan de lokale radio met om het kwartier een overzicht van al het slechte nieuws in de wereld. Evenmin aan experimentele jazz, carnavalsschlagers, Bel- of K-pop of één of andere "foute lijst".

Het afspelen van rustige, instrumentale stukken van componisten die reeds honderden jaren gelden als meesters in hun vak, lijkt de weg van de minste weerstand.

En er zijn ook oordopjes.

37. Ik-boodschappen

Eén van Vlaanderens meest beroemde en gelauwerde dichteressen verklaarde ooit geen sociale media te gebruiken. Ze wilde geen reviews over haar werk lezen en had vrienden en familie verboden om kritiek – goed of slecht – door te geven. Van een goede bespreking voelde ze zich een paar dagen goed, van een slechte een paar dagen slecht. En verder ging het leven verder. Het is niet zo dat ze haar werk ging aanpassen aan de mening van recensenten of publiek. Het is ook niet zo dat die dat verwachtten. Dus wat was dan het nut?

Op Les Fagnes wordt deze visie gedeeld. Deelname aan een programma als “Met vier in bed” zal nooit een optie zijn en de b&b is ook niet aanwezig op sociale media. De informaticus wantrouwt hun intenties en vindt het een bedenkelijk businessmodel om geld te verdienen door aan multinationals mee te delen wanneer en hoe persoon X het meest vatbaar is voor een impulsaankoop. De schrijfster vindt de verplichte reviews op de boekingsites al stresserend genoeg. Bovendien acht ze ik-boodschappen overroepen, zeker sinds die dag dat ze haar boekenprijs ontving en een comité-lid maar bleef benadrukken dat zij “persoonlijk” liever een andere winnaar had gezien. Recent werd ze trouwens nogmaals met zo’n weinig constructieve ik-boodschap geconfronteerd, toen een zelfverklaarde fan van haar werk per whats-app het fan-schap opzegde.

Alle informatie over de b&b is te vinden op de website en voor meer achtergrond is er deze blog. Hierop reageren kan altijd.

Maar hoeft niet.

36. Slijksporen

Eén overnachting, dat gaat als volgt. Een dag van tevoren wordt luchtig gemeld dat de gasten reeds 's ochtends zullen arriveren. "Enkel even de wagen parkeren..., hoor, we gaan een fietstocht maken!"

Wanneer ze aankomen, midden in de ontbijtdrukte: "Klein vraagje, kunnen we ons even ergens omkleden?" Met alle kamers bezet wordt dat het privé-gedeelte. Waar nog niet gestofzuigd is en waar eigenlijk facturen moeten worden gemaakt. Dan nog even - "heel kort" - naar het (privé)toilet. En met een enthousiaste zwaai fietsen ze de oprit af.

Na de ontbijtshift volgt de schoonmaak. Eerst de kamer van de fietsers, want het is niet te voorzien wanneer die terugkeren. Thuis blijven dus, geen boodschappen doen. Wordt krap, want om 17.00u begint de eigenlijke check-in. Na de schoonmaak van de kamers volgen inkom en gang. Daar wordt nog volop gedweild, wanneer ze de oprit weer opkomen, hijgend en zwetend met de fiets aan de hand. "Zwaarder dan we dachten, zeg! Nu kunnen we al wel op de kamer, zeker? Niet dat we het erg vonden om deze ochtend wat te moeten improviseren, hoor!" Hun modderige fietsschoenen trekken klikkend een spoor over de tegels.

"Vraagje... Kunnen we morgen onze bagage hier even laten staan? We plannen nog een toertje." De volgende dag staan er koffers in de privé-ruimte, wordt de eigen wandeling geschrapt en wordt er gewacht op nieuwe slijksporen in de gang.

Uiteraard willen ze nog graag even naar het toilet. "En euh... vraagje: een snelle douche, zou dat kunnen?" Ze hoeven geen shampoo. "En één handdoek volstaat, hoor!" En wanneer ze 's avonds vertrekken, na het schoonspuiten van de fiets met de geleende hogedrukreiniger, klinkt het vrolijk: "'t Was weliswaar maar voor één nachtje, maar we vonden het toch de moeite!"

Ter info: op Relais des Fagnes boekt u bij voorkeur een minimumverblijf van twee nachten. Check-in vanaf 17.00u, check-out om 11.00u.

35. Ik vertrek

“Elke week?” krijgen ze ontzet te horen wanneer ze vertellen over het familiebezoek aan Vlaanderen. “Dan doen jullie wel veel kilometers!”

Dat valt wel mee. Per week niet meer dan de gemiddelde forens, die elke dag heen en weer pendelt vanuit de randstad.

Afstanden zijn relatief. In de ogen van de gemiddelde Belg hebben informaticus en schrijfster have en goed achtergelaten en kunnen ze zo deelnemen aan het TV-programma “Ik vertrek”. Voor de gemiddelde Amerikaan zijn ze gewoon onder de kerktoren blijven wonen. Die zit anderhalf uur in de wagen voor een goede hamburgertent.

Natuurlijk is het een voordeel om ook in Vlaanderen een thuisbasis te hebben. Een gezellig, licht en goed gelegen appartement, dat de sfeer ademt van hun geliefde huis in Bloemendaal. Wanneer ze op een familiefeest aankondigen “naar huis” te gaan, is het daarnaar dat ze verwijzen.

Lang hadden ze het gevoel dat ze moesten kiezen. Dat het om één of andere reden niet OK is om je op twee plaatsen “thuis” te voelen. Op een natuurlijke manier zouden ze zich op een dag realiseren dat Les Fagnes hun enige echte thuis was. Dat is nooit gebeurd.

En toch. Wanneer ze na een dagje Vlaanderen weer naar Les Fagnes vertrekken, klinkt altijd dezelfde vraag: “Naar huis?” en hetzelfde antwoord: “Yes, please.”

34. Lijstjes

De schrijfster wordt door de informaticus liefdevol een "lijsje-meisje" genoemd. Ze kan dat niet ontkennen. Zonder boodschappenlijstje gaat ze niet naar de winkel, todo-lijstjes voor tuinman, loodgieter en echtgenoot hangen aan het memobord, in haar computer zitten checklists voor alle mogelijke vormen van vakantie, haar afspeellijsten zijn volgens genre, sfeer, tijdvak en alfabet gesorteerd en haar agenda is haar meest kostbare bezit.

Sommigen noemen haar perfectionistisch, wat bizar klinkt voor iemand die in haar jeugd bekend stond als verstrooide professor en die ooit half gekleed naar school vertrok. Dat perfectionistische kan ze dus wel degelijk ontkennen en dat doet ze ook. Iedereen zet immers zijn koffiekopjes in de kast met de oortjes netjes naar rechts gedraaid. En vast worden in elke linnenkast van het land handdoeken gesorteerd per kleur, grootte en vouwprocedure. En wie laat er nu de wasetiketjes in zijn kledingstukken zitten?

De informaticus meent soms - voorzichtig - dat ze overdrijft. Moet hij zeggen, met zijn driehonderd zorgvuldig gerangschikte mapjes en zijn kladblaadjes die eruit zien als concepten voor een deeltjesversneller.

33. Sexy

9,8 op 10. Dat is de score van  Le Relais des Fagnes voor hygiëne. Die geldt binnen de poort.

Daarbuiten is het een andere zaak. Hoe achteloos gaan mensen om met de mooie natuur die hen omringt... Blik, etensresten, plastic zakjes met en zonder inhoud, zelfs bouwafval en witgoed: uit de auto geslingerd, laten vallen of  gedumpt.

Informaticus en schrijfster konden het niet meer aanzien. Dus sloten ze zich aan bij de “Ambassadeurs de la Propreté en Wallonie” en sindsdien gaan ze gewapend met handschoenen en grijpstok op pad. Ze sleuren vuilzakken uit het bos, vissen flessen uit de beek en signaleren sluikstort aan de bevoegde diensten. De gemeentelijke vuilnisman komt wekelijks op de koffie en gooit hun buit in zijn pick-up. Soms tien zakken per keer.
Ze gaan vooral in de winter op pad. ’s Zomers lijkt het probleem minder acuut en hebben ze ook minder tijd. Vanaf september beginnen ze weer te ploggen. Begeleid door goedkeurend getoeter van passerende auto’s, aanmoedigend applaus en opgestoken duimpjes.

Want opruimen is sexy!

32. Vliegende kippen

De meesten van de b&b-gasten zijn zich bewust van de grote uitdagingen van deze tijd. Vooral het thema “verspilling” komt nogal eens aan bod. Met de beste bedoelingen maken ze het echter soms moeilijker dan nodig. Wanneer de ene geen cornflakes bij zijn ontbijt hoeft en voor de andere de appels weggelaten mogen worden,  moeten daar lijstjes voor opgesteld worden. Terwijl de appel al aangekocht is en de cornflakes rustig in hun afgesloten bokaal kunnen blijven zitten wanneer men ze niet wenst.

Om iedereen gerust te stellen: op Relais des Fagnes wordt niets verspild. Er worden amper geportioneerde verpakkingen gebruikt en verder worden overschotten ingevroren, wordt er confituur, soep en groentegratin gemaakt, broodpudding, wentelteefjes, croûtons en appeltaart gebakken, paneermeel gemixt, charcuterie en eieren verwerkt in salades, croque-monsieurs belegd, kaasrestjes vermalen en potten choco en speculaaspasta gedeeld tot ze leeg zijn. Zelfs het heet water uit de thermossen of het kookwater van de eitjes wordt niet door de gootsteen gespoeld, maar over het onkruid tussen de kiezels uitgegoten.

De etensrestjes die dan nog overblijven, dienen als traktatie voor de vos, die elke nacht op post is. Voor de egeltjes en de eekhoorns, de hazen, reeën, marters en muizen. Maar vooral voor de mezen, boomklevers, mussen, merels, vinken en lijsters. En voor de kauwen, eksters en het koppel gaaien, die zelfs aardappeltjes en frietjes lusten.

Op de suggestie om kippen te gaan houden, is het antwoord steevast: die zijn er al. En ze kunnen vliegen.

31. Pinguïnijsje

Het Ardense huis moest een buitenverbijf worden voor het gezinnetje van vier. Maar toen het af was, was het gezin gekrompen tot twee, de familie uitgebreid tot acht en draaide “Le Relais des Fagnes” als bed and breakfast. Voor informaticus en schrijfster is het nu de plek om te wonen en te werken en op vakantie gaan ze elders.

Naar een hotel in de Duitse Eifel bijvoorbeeld, waar ze genieten van bediend worden in plaats van bedienen. Waar ze hun vaste kamer hebben (nr 225, “nicht wechseln”) en bij het ontbijt begroet worden met een oprecht: “Wie schön das Sie wieder da sind…”

Naar Europapark met kinderen en kleinkinderen, waar ze zich een hele week opnieuw een gezin voelen. Altijd gekruid met de kleine absurditeit, waar ze intussen aan gewend zijn. Zoals de plotse verdwijning van een set wieldoppen van de auto van de zoon.

En in plaats van wekelijks de verplaatsing te maken richting Ardennen, rijden mamy en papy nu richting Antwerpen, naar de kleindochtertjes. Omdat ze hun beste vriend zijn. (Hebben ze zelf gezegd en het is van alle complimenten tot dusver het mooiste.) Voor een dagje ertussenuit. In de dierentuin. Met kindjes en vriendjes, met oma’s, opa’s, nichtjes en vakes. En een pinguïnijsje. Eventjes vakantie.

Zo is de cirkel rond.

30. Valentin

Sommige mensen hechten geen belang aan St. Valentijn. De informaticus ook niet. De schrijfster wel. Net zoals ze belang hecht aan Kerstmis, verjaardagen, schoolfeesten en moederdag (de échte dan, die van augustus!)  

Dus moet de informaticus regelmatig tegen wil en dank op kadootjesjacht. Met wisselend succes. Iemand een weegschaal? Of een zelfrijdende stofzuiger?... ("Dan hoef je nooit meer te poetsen!")

Hij heeft geleerd dat – hoe onlogisch ook in zijn ogen – een collectie oorringen, armbanden, halskettingen en ringen nooit helemaal compleet is, maar wil af en toe toch met iets originelers uit de hoek komen.

Het meest geliefde Valentijnskado kreeg de schrijfster zo’n dertig jaar geleden, toen de zoon geboren werd. Het meest originele kreeg ze recent, toen de informaticus een tip had menen op te vangen nadat ze samen naar een wielerwedstrijd hadden gekeken. De schrijfster had zich verrukt laten ontvallen hoe schattig ze de uitgereikte prijs wel vond, een badeend in reuzeformaat. Sindsdien zwemt in de vijver van Relais des Fagnes een knalgele plastic eend, tot jolijt van de gasten. De schrijfster vindt hem – en de informaticus – geweldig. Ze heeft hem Valentin genoemd.

29. La campagne

De buurvrouw meldde trots dat haar man weer drie mollen gevangen had. "Hebben jullie daar ook zoveel last van? Ze ruïneren het gazon!" Achteloos voegde ze eraan toe dat de mollen zich nu in het weiland achter het huis bevonden. De schrijfster vroeg naïefweg of ze dan niet gewoon zouden terugkomen. Wat de buurvrouw bevreemd deed opkijken met de mededeling: "Hij heeft ze wel eerst doodgemaakt, hé!"

Zo'n harteloosheid is voor de informaticus, die ooit compleet in shock was toen hij een dode mol opviste uit de sterfput, onbegrijpelijk. Hij heeft trouwens nog steeds nachtmerries over een klein muisje, dat heel erg dood - en plat - bleek nadat hij er per ongeluk een koelkast bovenop had gezet.

Voor "les gens de la campagne" zullen ze wel altijd stadsmensen blijven, die van Le Relais des Fagnes. Die met het fotoapparaat in de aanslag opgewonden uitkijken naar alles wat op een hertje lijkt, enthousiast naar everzwijnsporen zoeken, hopen dat de wolf zich ook eens aan hen vertoont en elk passerend stukje fauna een naam geven. Maak (kolom per kolom) kennis met Victor, Chip, Kobe, Benjamin, Frits, Minimoys en Martin!

 

 

28. En amoureux

De dame van de toeristische dienst, die de b&b kwam inspecteren om te beslissen hoeveel sterren (“épis” of “korenaren” in het Waalse systeem) ze ging toekennen, vond het jammer dat er geen gemeenschappelijke loungeruimte was. Maar die was er wel. Met veel trots lieten informaticus en schrijfster haar de - zelf gecreëerde - chalet zien, met vintage flipperkast, dvd-bibliotheek, breedbeeld-tv en surround-sound. Ze was onder de indruk, al leverde het geen korenaartje extra op.

Toen kwam corona en verloor de chalet zijn sociale functie.

Een rebranding drong zich op en op “Airbnb” werd de “glamping”-chalet (waar ook huisdieren welkom zijn) een instanthit. Een gemiddelde score van 5 sterren, met als enige uitzondering twee Nederlandse dames, die voor de prijs van een kampeerplek op zijn minst een waterbed verwachtten.

Maar de ruimte wordt vooral geboekt voor romantische weekends “en amoureux”. Wat voor het ene paartje al iets meer betekent dan voor het andere. Zoals de informaticus mocht ondervinden, toen hij de werking van de televisie wou uitleggen aan nieuw aangekomen gasten en hij hen ongewild confronteerde met beeldvullende borsten, billen en penissen. Preselectie van het vorige koppel.

En amoureux, inderdaad.

27. Oorlog

Is Relais des Fagnes goed gelegen? Ja, voor de wielertoerist, die zijn Stravascore op de Ardense hellingen wil verbeteren. Voor de wandelaar, die dwars over de venen langs het "Croix des Fiancés" naar de Baraque Michel kan trekken. Voor de autofanaat, die op een kwartiertje afstand van het mooiste circuit ter wereld verbijft.

Voor Oekraïense oorlogsvluchtelingen zonder vervoer en zonder middelen van bestaan iets minder. Winkels, diensten en scholen zijn te voet of met openbaar vervoer amper bereikbaar en als je niets omhanden hebt, duurt een dag in de natuur best lang.

Niet dat ze niet welkom waren. Le Relais des Fagnes had zich aangemeld en hield een ruimte voor hen vrij. Er kwam geen enkele aanvraag.

De solidariteit werd dus maar omgezet in een financiële bijdrage en de b&b werd weer afgemeld.

Maar ze blijven welkom. Zoals iedereen.

26. Boeking

Wanneer je niet adverteert op een boekingsite ben je onvindbaar op het net. Zelfs wanneer je je zou inschrijven bij alle toeristische diensten van Wallonië (wat niet eens toegelaten is wegens territoriale bepalingen), je mooie gastenkamers blijven leeg.

Die zichtbaarheid heeft een prijs. In geld en in afhankelijkheid. Niet alleen betaal je commissie, de site beslist ook wie bij jou mag reserveren en na een verblijf wordt elke gastenmening ongefilterd gepubliceerd.

Dat is wanneer alles goed gaat.

Wanneer het misgaat, kan het plots gebeuren dat een geboekte kamer door een bugje opnieuw vrijgegeven wordt. Het gevolg is een dubbele boeking en dus moet je in allerijl je slaapkamer ontruimen om in de living te kamperen. Want als gastheer mag je niet annuleren. (Mag wel, maar kost geld en is nefast voor je scores...)

Wanneer het misgaat, kan je ook boze klanten aan de telefoon krijgen, die bij de concurrentie hebben geboekt, maar je desondanks op vakantie opbellen en een kamer eisen.

Hebben boekingsites een monopoliepositie? Absoluut. De Waalse overheid acht het daarom zijn taak om dit monopolie te doorbreken en lanceerde zijn eigen site. Al van gehoord?

I rest my case.

25. Kil en zakelijk

Mensen verlangen waar voor hun geld. Maar meer nog dan dat verlangen ze respect.

Geldt ook voor informaticus en schrijfster.

Zij respecteren elke gast en proberen om aan zoveel mogelijk wensen gehoor te geven, al lijkt het ene verzoek al redelijker dan het andere. Wil je de route kennen van één of andere carnavalsstoet of parade? Zoeken ze even op. Graag een uitgeprinte versie van de wandelbeschrijving? Komt eraan. Wil je een vegan-ontbijt? Of ontbijt voor zes uur ’s ochtends? Kan geregeld worden. Komt de puberzoon onverwachts ook mee? De kamer wordt omgebouwd. Gestrand met bandenpech? Depannage is onderweg. Geen vervoer naar je bestemming? Ze brengen je wel even. Te koud in je mobilhome? Ze lenen je een vuurtje. Netflixserie aan het volgen? Gebruik hun chromecast maar. Vastgereden in de sneeuw? Aan de sleepkabel de berg op.

Met andere woorden, ze doen hun best. Voor iedereen.

Wanneer hun gasten dat niet waarderen, doet dat pijn. Wanneer die schrijven dat ze “kil en zakelijk” ontvangen zijn. Wanneer ze toeteren dat de mooie reviews echt “dik verdiend” zijn en zelf met een schamel zeventje quoteren. Wanneer ze als een dief in de nacht verdwijnen. Wanneer ze een tien geven op alle vlakken, behalve prijs-kwaliteit. (Wat is de boodschap? Alles was perfect, maar liever gratis?)

Mensen die slechte reviews schrijven, doen dat onder het mom anderen te waarschuwen voor het risico op een slechte ervaring. Dat klinkt nobel.

Maar meestal is het wraak. Nu nog te weten komen waarom.

24. Supercel

Er was onweer voorspeld boven Antwerpen. Bliksem, wind, regen en hagel. Het werd een supercel.

Sindsdien rijden informaticus en schrijfster rond met een auto als een golfbal, die ze liefdevol een Dacia Bluster noemen. Maar er sneuvelden geen ruiten, het regende niet binnen en de bliksem sloeg elders in.

Er was regen voorspeld boven Luik. Veel regen. Het werd een waterbom.

Ze stonden ’s nachts te hozen in de kelder, de gasten gingen op de vlucht en de chalet liep onder water. Maar ze leden geen schade, zaten niet urenlang op het dak en vooral, ze verloren geen dierbaren.

Er was zwaar weer voorspeld landinwaarts, met waarschuwingen voor hevige wind. Het werd een tweelingstorm. Tuinmeubelen vlogen weg, de elektriciteit viel urenlang uit en enkele bomen waaiden om. Ze staken kaarsjes aan en maakten het gezellig.

Doen ze nog steeds.

 

23. Cover

“Don’t judge a book by it’s cover,” is een bekend spreekwoord. Maar hoe open-minded je ook wil zijn, onbewust vorm je je toch een beeld bij een stem aan de telefoon of verwacht je een bepaald type persoon bij een bepaald merk van auto. Dat beeld blijkt zelden te kloppen en dat is één van de meest boeiende aspecten aan het ontvangen van gasten.

Een motard in stoer lederen pak (met doodshoofd) die bedeesd komt vragen of een vegetarisch ontbijt tot de mogelijkheden behoort. Een zakenman in maatpak en stropdas, die het gebruik van de toiletborstel niet beheerst. Een jong koppel in gescheurde jeans en vol tattoo’s, dat het bed opmaakt en de badkraan opblinkt bij vertrek. Een diep gedecolleteerde dame en haar zelfverzekerde partner, die de gordijnen van de wellnessruimte zo strak dichttrekken dat zelfs de koeien geen blik gegund wordt. Een Teslabezitter met trophy-wife, die de toeristenbelasting afrekent in koperen centjes. Een autocoureur, die de kamer nà reservatie komt inspecteren, alles prima verklaart en vervolgens zijn boeking annuleert. Het koppel motorrijders, dat luidruchtig de oprit komt opgevlogen, onterecht weggejaagd blijkt bij de concurrentie en in tranen uitbarst wanneer je ze een kamer aanbiedt. De gereserveerde Duitse industrieel, die een jolige racewagen in je gastenboek tekent. Charmant glimlachende mobilhomers, die beschikken over eigen sanitair, water, wifi en elektriciteit en achteraf verklaren het “kampeergevoel” te missen. Zeven giechelende scoutspubers, die een superlief bedankbriefje achterlaten. Een dame en heer op leeftijd, deftig gekapt en geschoren, uit wiens kamer ’s avonds het geluid weerklinkt van een petsende hand op blote billen.

Veel boeken, nog meer covers.

22. Motto

“Jullie geven kleur aan jullie leven,” horen ze wel eens. Maar informaticus en schrijfster hebben niet het gevoel het avontuur op te zoeken. Wel proberen ze bij projecten die zich aandienen een soort Pippi Langkous-attittude aan te houden: “Ik heb het nog nooit geprobeerd, dus ik denk wel dat ik het kan.”

Bij hun huwelijk waren ze 22, pas afgestudeerd en de enige ervaring met zelfstandigheid waren twee jaren op kot. Op 26-jarige leeftijd waren ze middenin een verbouwing twee kinderen aan het opvoeden. Terwijl de ene voltijds werkte op drie kwartier afstand en de andere een carrière uitbouwde waar overzeese reizen bijhoorden. Ondertussen gaven ze bijlessen, volgden ze cursussen en engageerden ze zich in de parochiewerking. Richtten een studiebegeleidingsentrum op en kochten vastgoed. Hadden beginnersgeluk op de aandelenmarkt en ontvingen elk op hun eigen terrein erkenning.

Dat ze ook financiële moeilijkheden kenden, gestalkt werden, vier rechtszaken moesten voeren en zelfs een overval meemaakten, is minder bekend.

Even weinig bekend is het diepe verdriet dat zo onverwacht hun leven binnendrong en het nog elke dag beïnvloedt. Een verdriet waarin ze elkaar niet konden troosten omdat het hen beiden overviel, op die wrede herfstdag in september. Een verdriet waarin ze zelfs niet bijeen konden zijn, omdat in twee families een begrafenis moest geregeld worden, van een mama en een zus, die niet samen maar wel tegelijk gestorven waren.

Sindsdien zijn ze zich nog bewuster van kansen die zich aandienen, met het motto van bompa in het achterhoofd: “Een mens lijdt het meest door het lijden dat hij vreest.”

Het motto van de schrijfster sluit daar bij aan: “Alles is een kwestie van instelling.”

Dat van de informaticus staat op zijn lievelingsshirt.

21. Kampeerders

Een kampeerder is een vrije vogel. Hij vindt zichzelf onafhankelijk en kan zijn tent of mobilhome opslaan waar hij wil. Maar in België is dat wettelijk verboden. Tent, caravan en mobilhome horen op een camping, waar de faciliteiten op hun noden zijn afgestemd. En waar voortdurend wordt geïnvesteerd om in te spelen op de veranderende markt, bijvoorbeeld op de groeiende vraag naar extra comfort en privacy. Met stijgende prijzen als logisch gevolg. (3 cijfers voor een plek met eigen badkamertje is niet uitzonderlijk.) Terwijl het nog steeds een camping blijft, zonder het vrije gevoel dat voor velen bij kamperen hoort.

Het lijkt dan ook een aantrekkelijk idee om tent, caravan of mobilhome op te stellen in iemands tuin. "Veel hebben we immers niet nodig..." Alleen maar een leuke plek op het gazon voor de tent of een verharde ondergrond voor de mobilhome. Verder natuurlijk een plek voor de wagen. En elektriciteit. En water. En wifi. En oh ja... privé-sanitair. Met handdoeken en shampoo graag.

Wij bieden dit alles aan. Plus een groot domein met vijver en loungeplekjes in zon of schaduw, een petanque- en badmintonveld, een kinderzone met schommel, een ping-pongtafel, barbecue, kampvuur, extra uitrusting en indien gewenst ontbijt op bed.

Commentaar? "We misten het kampeergevoel."

Tja...

20. Monsieur Tom

Bij elk bezoek aan Vlaanderen – één keer per week – ligt er bij schrijfster en informaticus irritatie op de loer. Bijvoorbeeld wanneer ze van kruispunt naar kruispunt sukkelen, omstuwd door bakfietsmoeders en fietskoeriers, terwijl ze in Wallonië alleen moeten uitkijken voor overstekend wild en de occasionele (Vlaamse) wielertoerist. Of wanneer ze in een Antwerpse supermarkt tussen de rekken lopen en slechts een lege blik terugkrijgen als antwoord op hun welgezinde “goeiemorgen!” Het kost ook hoe langer hoe meer moeite om de neerbuigende clichémopjes over die gemakzuchtige Zuiderburen niet persoonlijk op te vatten. De meerderheid van de Walen die zij kennen, zijn hardwerkende en genereuze mensen met een positieve instelling en een open geest.

Die hen welkom heten in hun gemeenschap en hen het gevoel geven erbij te horen. Dat gevoel zit in kleine dingen. Wanneer de kapster een afspraak noteert zonder een naam te vragen. Wanneer een serveerster met uitbundige vrolijkheid “monsieur Tom” een tafeltje wijst. Wanneer er een uitnodiging in de bus zit voor het nieuwjaarsconcert van de harmonie. Wanneer de loodgieter spontaan zijn neef de schrijnwerker belt om het ligbad op zijn plaats te krijgen. Wanneer het hondje van de buren enthousiast komt spelen. Wanneer de bouwmarktbediende foto's van de kleinkindjes vraagt. Wanneer je in de rij staat om je stem uit te brengen in de gang van het gemeenteschooltje. Wanneer je afwisselend drankjes aanbiedt en aangeboden krijgt in de plaatselijke horeca. Dan hoor je er dus bij.

Bijna.

Alleen nog leren kussen. Altijd. Overal. Met iedereen.

19. Romans

De eerste keer betalende gasten ontvangen is spannend. Er werd dan ook geen haast gemaakt met het openen van de b&b. Sowieso moest er eerst verbouwd worden en namen ook de administratieve verplichtingen veel tijd in beslag. Het huis werd slechts halftijds bewoond en op die momenten werden er barbecues gepland en logeerden er familie en vrienden. En uiteraard moest de informaticaconsultant consulteren en de schrijfster schrijven.

Met het Formule 1-weekend van 2015 werd dan toch de sprong gewaagd. Na een telefoontje naar een bevriende hoteleigenaar waren beide gastenkamers binnen het kwartier bezet. (Zelfs nadat een Zwitserse Porschebestuurder zich plots bedacht en vervolgens naar alle waarschijnlijkheid de nacht heeft doorgebracht in zijn cabriolet.)

Zo waren ze gelanceerd, ze leerden al doende en de boekingen stroomden binnen. Terwijl de consultant nog steeds consulteerde, maar de schrijfster niet meer schreef.

Toen kwam corona. Geen enkele kamer bezet gedurende de lockdown? Toch wel, die van de schoonvader, die enkele dagen kwam logeren en plots acht weken moest blijven. Op bevel van de politie, die hem officieel in de "Les Fagnes-bubbel" inschreef. Terwijl de consultant nog steeds consulteerde en de schrijfster opnieuw schreef, met twee romans als resultaat.

Na de lockdown volgde de "boost". Vakantie in eigen land is een blijvende trend en het mooie bronnenland is populairder dan ooit. Twee gastenkamers werden er drie, dan vier, nu vijf (à zes). Terwijl de consultant nog steeds consulteert, maar de schrijfster niet meer schrijft, behalve in haar dagboek.

18. Spa

Nog voor er van betalende gasten sprake was, zelfs nog voor het huis werd aangekocht, was het duidelijk dat er een wellnesszone moest komen. De verkoopakte werd pas getekend toen van de gemeente de principiële toestemming gevraagd en gekregen was om een annex te bouwen achteraan het huis. (De aannemers die ingehuurd waren voor de eerste fase wisten dit niet, wat leidde tot openlijk gemor, omdat ze een “couloir à nulle part” moesten bouwen.)

De "Spa" was oorspronkelijk bedoeld als open wellnessruimte, die de b&b-gasten binnen afgebakende uren ter beschikking zou staan. Alles goed geregeld en iedereen blij.

Toen kwam corona. In plaats van een open ruimte waar iedereen welkom was, werd het een privézone op afspraak. De reacties hierop waren zo positief dat de afsprakenregeling nooit meer werd teruggeschroefd. Alles goed geregeld en iedereen blij.

Toen kwam de energiecrisis. De bestaande regeling bleek financieel onhoudbaar, dus de prijzen werden verhoogd. Alle begrip vanwege de gasten en de wellness bleef een fijn extraatje bij hun verblijf. Alles goed geregeld en iedereen blij.

Toen kwam de klimaatcrisis. Tijdens de hete zomer van 2022 namen de boekingen voor de Spa drastisch af. Wie kruipt er in een sauna bij een buitentemperatuur van 30°C? Alles goed geregeld en niemand blij.

Dus werd de Spa omgebouwd tot een zesde gastenkamer. Niet geafficheerd, maar beschikbaar voor last-minute gasten of logerende familie. En de sauna? Die is nog steeds te boeken.

Alles goed geregeld en iedereen blij.

17. Idefix

Toen "Les Fagnes" te koop stond, werd het geadverteerd als een “endroit de charme in een prachtig park met volwassen bomen".  In realiteit ging het om een vervallen gebouw tussen vooral overjaarse coniferen en epicea’s, donkere mastodonten van uitheems groen zonder waarde voor fauna of biodiversiteit. Om van het terrein een parkdomein te maken zou vele jaren van zorgvuldige selectie, structurering en aanplanting vergen. Sommige bomen moesten weggehaald worden wegens plaatsgebrek, andere omwille van ziekte, andere vanwege nabijheid van elektrische kabels en sommige ook voor de verbouwingen. Met een bomenknuffelaar in het gezin is dat geen evidentie. Bovendien werden twee van de meest waardevolle bomen, een treures en een blauwe ceder, het slachtoffer van de droogte door de klimaatverandering.

Hoewel ondertussen tientallen beuken, eiken, notelaars, Japanse en inheemse kerselaars, kastanjes en esdoorns aangeplant werden, was de informaticus bij elke kapping in diepe rouw. Tot op vandaag krijgt elk klein lootje dat hij aantreft, een strikje omgebonden en plant hij het voorzichtig over naar een beschermd stukje van de tuin, waar het veilig is voor grasmachines of onkruidwieders.

En hij is apetrots op de naam die de tuinman voor hem bedacht en die hij als een eretitel beschouwt: Idefix, het bomenminnendje hondje van de stripheld Obelix.

16. Stalleke

De inspiratie voor de kamernamen is terug te voeren tot een Spaanse b&b, waar de gastenkamers vernoemd waren naar gehuchtjes en steden uit de buurt.

In de beginfase waren er twee kamers op de begane grond, die “Malmedy” en “Stavelot” genoemd werden.  Kamer Malmedy zou een rustieke Ardeense sfeer krijgen en kamer Stavelot zou wat uitbundiger worden, refererend aan de beroemde “laetare” (carnaval). Maar “uitbundig” bleek bij nader inzien niet echt te passen in het concept van “rust en ruimte in het bronnenland”. Dus werd er geopteerd voor meer sereniteit in (sneeuw)wit en (water)blauw en werd de naam veranderd in “Hockai”, naar het vlakbijgelegen veendorpje.

Hetzelfde recept voor de nieuwe gastenverblijven boven. Studio “Francorchamps” kreeg een strakke look in zwart en rood, als verwijzing naar het race-circuit en de groen- en bruintinten van studio “Sart” ademen het palet van de Ardense bossen.

Als bestuurlijk centrum van de hele operatie werd het privé-kwartier "Jalhay" genoemd en voor de wellness-zone lag de naam “Spa” voor de hand.

Intussen verbouwde de informaticus eigenhandig de oude houten garage tot een gezellig gastenverblijf, met als trotse benaming “chalet". En tenslotte creëerde hij een fitnessruimte in de verzakte geitenstal, die van “stalleke” of “kotje” werd geüpgraded naar “lodge”.

Alles duidelijk. Toch?

15. Chip

Toen de informaticus zich als zelfstandige vestigde, moest er een naam voor de vennootschap gezocht worden. Omdat hij Tom heet en zich in software specialiseert, was “Atomic Software” snel bedacht. En uiteraard werd het a'tje vervangen door een apenstaartje en waren schrijfster en informaticus zeer ingenomen met hun originaliteit en trendy hipsigheid.

De nieuwe onderneming werd boekhoudkundig ondergebracht in de bestaande vennootschap, na een hernieuwd notarisbezoek om de statuten te laten aanpassen naar de unieke combinatie van softwareconsulting en kamerverhuur.

Tussen beide zijn weinig raakvlakken, maar de goede verstaander ontdekt hier en daar een subtiel verband. Zo werd de eekhoorn die hen met tegenzin toeliet in zijn territorium, Chip genoemd. Niet als verwijzing naar het olijke duo uit de Amerikaanse tekenfilms, maar naar een computerschijfje.

Het was de dochter, die erin slaagde om de twee activiteiten van de bv in één beeld te vatten, door in een eekhoornsilhouet een apenstaartje (in het Frans “arobase”) als oog te tekenen. Sindsdien is de eekhoorn, met of zonder arobase, de mascotte van de b&b en horen eekhoorns bij Relais des Fagnes zoals Chip bij Dale. 

14. Cokaifagne

Van de Rozenlaan verhuizen naar een straat die “Cokaifagne” heet, voelde aan als een degradatie. Het klonk lelijk en bovendien leverde het uitspreken van de straatnaam meer dan één opgetrokken wenkbrauw op bij Engelstalige gasten. In tegenstelling tot de buren, die gehecht waren aan hun “lieu-dit”, vonden informaticus en schrijfster het dan ook een prima plan, toen de gemeente besloot om enkele straten te hernoemen.

“Route de Hockai” leek weliswaar wat banaal als nieuwe benaming, maar het zou hun gasten ondubbelzinnig, duidelijk en nauwkeurig ter plaatse brengen.

Of niet.

Niet alleen bestond er reeds een “Route de Hockai” in de naburige gemeente, ook zijn de navigatiesystemen tien jaar later nog steeds niet up to date. Zo kon het recent gebeuren dat ze een politiepatrouille de weg naar hun interventieadres moesten uitleggen.

Dus dienen ze hun gasten nog steeds mee te delen dat de b&b weliswaar in “Route de Hockai” gevestigd is, maar dat ze toch beter “Cokaifagne” in hun systeem ingeven.

En krijgen ze nog steeds opgetrokken wenkbrauwen als reactie.

13. Tafel en bed.

Een voorwaarde om in Wallonië een “bed and breakfast” of “chambre d’hôtes” te mogen beginnen, is dat de uitbater zelf in het pand woont. Maar het gezin was geregistreerd op het Antwerpse appartement, waar de kinderen studeerden. De informaticus en de schrijfster verbleven regelmatig in de Ardennen en zouden op die momenten gasten ontvangen. In het dikke regeltjesboek van de overheid komt deze optie echter niet voor.

Iedereen in de Ardennen domiciliëren had consequenties voor de kinderen, iedereen in Antwerpen ingeschreven houden betekende geen bed and breakfast. De happy family van vier opsplitsen en de kinderen de facto ontvoogden, leek een wel heel drastische ingreep. Het compromis bestond erin dat de schrijfster zich op het vakantieadres zou laten inschrijven, vermits zij de verantwoordelijke voor de b&b zou worden.

Helaas komt ook deze optie in het dikke regeltjesboek van de overheid niet voor. Niet alleen volgde er een pijnlijke verrassing bij de volgende belastingaanslag, ook vertoont het dertigjarige huwelijk van schrijfster en informaticus nu ergens een gapend gat: één jaar officieel gescheiden van tafel en bed.

12. Foulard

Toen de schrijfster nog een jong meisje was, zag ze zichzelf wel als vrouw van een diplomaat. Ze achtte zichzelf heel geschikt om tuinrecepties te hosten op een exotische ambassade. In avondkleed en tiara, uiteraard. Of anders stewardess, zo met een schuingeknoopte foulard om de hals. Maar niet op een vliegtuig, op een cruiseschip genre "Loveboat". Dat had zoveel meer stijl.

Receptioniste van een supersjiek hotel kwam ook in aanmerking, in designer-mantelpak en op stiletto’s.

Het werd b&b-uitbaatster. Geen recepties in de avondzon, enkel ontbijt voor zonsopgang. Geen exotische palmentuin, geen luxueus cruiseschip, geen 5-sterrenhotel. Geen galajurk, geen foulard, geen stiletto’s. Wel een comfortdress, haarlint en praktisch schoeisel. Iets minder glamoureus, maar het plaatje wordt opgepimpt met een welgemeende glimlach: welkom op Relais des Fagnes!

11. Les Fagnes

De Schotense bebouwing had een totaaloppervlakte van zo’n 390m2, wat niet slecht is voor een HOBje in de Antwerpse rand. Maar dat viel in het niet tegenover de 5 450 m2 van het nieuwe Ardeens buitenverblijf, waardoor dat volgens de informaticus en de schrijfster met recht en reden een domein genoemd mocht worden.

Toen er een naam bedacht moest worden, lag “Domaine Les Fagnes” (Frans voor venen) dan ook voor de hand. Of verkort “Les Fagnes”, voor de vrienden. Zo stond het al snel op de nieuwgeplaatste brievenbus en het werd ook de titel van een prachtig fotoalbum dat de dochter maakte om de nieuwe levensfase in te luiden.

Het was pas toen de eerste gasten van het nabijgelegen 5-sterrenhotel “Domaine Les Hautes Fagnes” nietsvermoedend en vol verwachting de oprit opreden, dat ze hun onze vergissing inzagen.

Dus maakten ze – wat ze meteen hadden moeten doen – hun Google-huiswerk en zochten ze een nieuwe naam, die mogelijke b&b-gasten niet zou doen dromen van butlerservice, hotstone-massages en 5-gangenmaaltijden met aangepaste wijnen.

Na iets uitvoeriger wikken en wegen dan de eerste maal viel de keuze op “Relais des Fagnes”, waarmee de nadruk kwam te liggen op datgene wat ze wél aanbieden: de rust en de ruimte van de Ardense natuur. En dat ze geen nieuwe set plakletters hoefden aan te schaffen was ook een pluspunt.

Wat niet wegneemt dat het voor henzelf – en voor de vrienden - altijd “Les Fagnes” zal blijven.

10. Hospitality

Het Ardeense huis was als vakantiehuis bedoeld, met als vage plan om het occasioneel ook te verhuren.

Lange verbouwingsjaren volgden, waarin het leven van de schrijfster en de informaticus drastisch veranderde. Niet in het minst omdat de Bloemendaalse HOB werd ingeruild voor een appartement in Antwerpen, waar de kinderen gingen studeren. Zo bleven zij stevig verankerd in Vlaanderen, terwijl de focus van de ouders meer en meer naar Wallonië verschoof.

En bleek dat, toen de verbouwingen in de Ardennen eenmaal achter de rug waren, daar eigenlijk een half huis over was.

Het beginnen van een bed and breakfast lag dan voor de hand.

Noch informaticus, noch schrijfster hadden ervaring in de hospitality-sector, toch niet langs de verstrekkende kant. Wel waren ze in zowat heel Europa met vakantie geweest en hadden ze hotels, restaurants, bars en koffiehuizen bezocht van alle genres en alle niveaus. Ze hadden gekampeerd, huisjes gehuurd, in goedkope doorreishotels geslapen, in gasthuizen en bij mensen thuis gelogeerd, in 5-sterrenhotels verbleven en luxecruises gemaakt. Van overal hadden ze onthouden wat hen beviel.

Als het hen beviel, bevalt het hopelijk ook hun gasten.

9. Vaklui

Vakmensen beschouwen bouwheren als een noodzakelijk kwaad. Betweterige dilettanten die in de weg lopen en stomme vragen stellen. Wat in het geval van de schrijfster vrij accuraat is.

Toegegeven, de wasmachine aansluiten op een radiatorbuis getuigt niet van veel inzicht in loodgieterij.  Dus zowel schrijfster als informaticus hadden het grootste respect voor vaklui. En bij uitbreiding voor specialisten in alle sectoren van de samenleving. Dat hebben ze nog steeds. Al zijn er hier en daar wat deukjes in gekomen. Nadat

  • de CV-installateur hen een brander verkocht die op afstand te besturen viel, helaas alleen in Duitsland.

  • de bankconsultant er niet in slaagde een lening te regelen en de verzekeringsbemiddelaar bij herhaling elke tussenkomst weigerde, ondanks 50 jaar trouw cliëntschap en niet één gemiste betaling.

  • de loodgieter al de buizen in en onder het huis lukraak met elkaar verbond, zonder rekening te houden met verval, laat staan met scheiding van “grijs” en “zwart” water.

  • de zwembadspecialist verzekerde dat een budget van zo’n 30 000 euro zou volstaan, waarna de offerte arriveerde, voor een bedrag van 80 000 euro en inclusief een Napoleontische code aan voorschriften voor een professionele omgeving.

  • de boekhouder even verrast was als zij toen ze plots als gescheiden koppel ingeschreven bleken.

  • ze gedurende verschillende weken verfspatten van de ramen stonden te krabben, die door de professionele schilder enthousiast waren rondgekladderd.

  • de allround-klusjesman verzuimde om roestvrije nagels te gebruiken voor het terras, zodat dat nu meer sproeten vertoont dan een Schotse deerne in de Spaanse zon.

  • elke gemeente in Wallonië een eigen toeristische balie blijkt te hebben, zonder enige samenhang of samenwerking, zodat de b&b in het vlakbij gelegen Malmedy niet vermeld kan/mag worden.

  • de aannemer een deurgat sloeg tussen keuken en hall, wat tussen  keuken en kelder had moeten zijn.

  • de architect niet aangaf dat de vloer onder de douches een afloop diende te vertonen, zodat de tegels opnieuw opgebroken moesten worden.

  • de schrijnwerker een keukenraam bestelde in de verkeerde kleur en ook ongeschikte deuren monteerde, die bij zon – of regen – of onweer – of sneeuw – of wind – niet te sluiten zijn.

  • één van de werkmannen een te herbruiken radiator meegaf met de oud-ijzermarchand.

  • ze de geplande sloopwerken te riskant vonden om zelf uit te voeren en daarom uitbesteedden aan een gebrevetteerde en (zelf)verzekerde afbraakspecialist, die vervolgens met de grijpkraan een vloerplaat te lijf ging en de achtergevel centimeters uit de haak trok, waarop het huis net niet instortte en bij hoogdringendheid gestut moest worden.

 

Maar ’t is af.

8. Projectmanagement

Vaststelling: nabijheid belangrijk is voor goed werfbeheer. In het geval van de schrijfster en de informaticus was dit utopisch, vermits zij verbouwingen realiseerden op 170km afstand. Omdat ze slechts één maal per week de vooruitgang konden inspecteren, kwam dit neer op het vaststellen van flaters en het uitstippelen van een traject om deze recht te zetten. Terwijl ze nog bezig waren met het herstellen van de flaters van de week voordien. Wat  na enkele weken leek op een processie van Echternach of een oneindige reeks torens van Hanoi.

Vaststelling: duidelijke communicatie is belangrijk voor goed werfbeheer. In het geval van de schrijfster en de informaticus utopisch, vermits zij geen plattegrond kan lezen en hij aan telefoonangst lijdt.

Vaststelling: strak timemanagement is belangrijk voor goed werfbeheer. In het geval van de schrijfster en de informaticus utopisch, vermits hij wel in 3D kan denken, maar niet in de tijd. En voor haar het omgekeerde geldt.

Nabijheid, communicatieskills, technisch inzicht, natuurlijk leiderschap,… allemaal heel mooie woorden voor de kwaliteiten van een goed projectmanager. En allemaal utopisch.

Uiteindelijk komt het hierop neer: doorzettingsvermogen. In het kort: mailen en blijven mailen, bellen en blijven bellen.

7. Deurklinken

Een verbouwing is een test voor een relatie naar het schijnt. Nu was de relatie van de informaticus met de schrijfster volgens de meesten al van in het begin tot mislukken gedoemd, dus in hun geval waren twee verbouwingen slechts een kleine extra uitdaging.

Hun recept voor een geslaagde verbouwing en bij uitbreiding tot een geslaagde relatie? Niet op elkaars terrein komen.

Degene die technisch aangelegd is, neemt alle technische beslissingen. Degene die niet technisch aangelegd is, beheert financiën, administratie, communicatie, agenda, design en decoratie, public relations, boekingen, reisplannen, levensonderhoud, tuinaanleg, recreatie, vastgoed en sociale contacten. In wisselende en niet te voorziene volgorde.

Solo een keuken gaan kiezen tussen oudercontact en blokfluitles? Check. Samen met de weekboodschappen twintig liter helblauwe verf inslaan? Check. Een ploeg tuinmannen opvorderen om borders aan te leggen? Check. Alleen naar de bank trekken voor een extra lening? Check. Zonder bezichtiging door de echtgenoot een appartement aankopen? Check. Naar eigen inzicht deurklinken, vloeren, raampartijen of badkamermeubelen bestellen? Check.

Maar hoort daar dan geen overleg bij? Nee, hoor. Tijdverlies.

Toch volgens degene die technisch aangelegd is.

6. Coup de foudre

Verliefd worden op een verwaarloosde villa in de Ardense natuur. Het klinkt romantischer dan het is, zeker wanneer er een voorschot betaald is zonder sleutel in zicht.

Met het hele gezin op vakantie in het nieuwe huis. Het klinkt gezelliger dan het is, zeker wanneer je moet koken op een campingvuur en je haar wassen met koud water.

Vol goede moed de verbouwingen aanvatten. Het klinkt avontuurlijker dan het is, zeker als dat neerkomt op afbraak, afbraak en meer afbraak. Kippenhokken, ezel- en geitenstallen, hondenbenches, afrasteringen en omheiningen, alles metersdiep in de grond geheid in het geliefkoosd materiaal van de vorige eigenaar: beton. Met de terreinwagen pijlers uit de grond sleuren, voedertroggen aan diggelen mokeren en vloerplaten losdrillen. Tonnen oud roest uit de verschillende hokken en koten sleuren, beschimmelde etensvoorraden afvoeren en container na container “tout-venant” vullen.

In goed overleg samenwerken met vakmensen. Het klinkt efficiënter dan het is, zeker wanneer er ’s nachts elektrische bedrading moet voorbereid worden of wanneer er onder het terras een berg drek dient weggespit.

Als koppel ieders’ sterke punten benutten en appreciëren. Het klinkt harmonieuzer dan het is, zeker wanneer de ene onvoorziene greppels graaft dwars door de oprit en de andere als enige – en frustrerende – taak krijgt om te telefoneren. Met de loodgieter. En met de tuinman. En met de architect. En met de aannemer. En met een andere aannemer. En met de verzekering. En met nog een andere aannemer. En met de belastingcontroleur. En met de bank. En met de toeristische dienst.  En nogmaals met de bank.

Zouden ze het opnieuw doen? Tuurlijk wel.

5. 3D

Een tweede grote verbouwing beginnen, was nooit het plan. Anderzijds dachten informaticus en schrijfster wel over voldoende ervaring te beschikken om het over te doen. Nog meer in eigen beheer ditmaal.

Dus downloadde de informaticus een architectuurprogramma en begon te tekenen. Versie 18.3 was de juiste: een duidelijke plattegrond van de nieuwe indeling, met vijf slaapkamers annex badkamer, een eetkamer waar zich de hall bevond, een keuken in plaats van de garage, een extra trap naar de verdieping, een verplaatste kelderingang en een doorsteek naar een geplande uitbreiding.

De schrijfster zag er niks in. Voor iemand zonder 3D-wereldbeeld is een grondplan een bonte spaghetti van willekeurig lopende lijnen met vreemde kribbeltjes die zaken voorstellen als kranen en stopcontacten. Dat snapte de informaticus dan weer niet. Voor iemand met enkel een 3D-wereldbeeld leidt het tot frustratie wanneer ruimtelijke omschrijvingen zoals “voor” en “achter” geen vaste begrippen blijken, maar kunnen variëren naargelang waar iemand zich bevindt.

Toch drukte de schrijfster in volle vertrouwen de plannen af en plakte ze in uitvergrote versie op de muren ter informatie van de aannemers (met wisselend succes). En toen er uit de ruïne een gestroomlijnde villa ontstond, met een goede flow en alle modern comfort, was ze niet in het minst verrast.

Evenmin als de informaticus was, toen de schrijfster in zijn ogen bizarre designkeuzes maakte en die achteraf bleken te kloppen.

4. Ingekaderd

Een droom inruilen voor een andere droom is niet zo moeilijk. Een droom verkopen voor hij gerealiseerd is, ligt helemaal anders.

De verkoper van de Ardeense villa had zich zijn leven anders voorgesteld. Ook hij had zijn gezin zien opgroeien in een veilig nest in een warme wijk. Toen dat gezin uiteenviel, kon hij zich enkel nog vastklampen aan zijn herinneringen. Geen enkel bedrag en geen enkele koper konden hem overtuigen zijn droomhuis los te laten, al kon hij het onderhoud en de eenzaamheid niet aan.

In het gezin van de schrijfster en de informaticus leek hij echter zichzelf te herkennen en in een symbolisch gebaar van goedkeuring schonk hij hen een ingekaderde luchtfoto.

Maar de handtekening onder de verkoopakte was daarmee nog niet gezet. Na drie afgezegde notarisafspraken stapten de schrijfster en de informaticus op een avond plompverloren in de auto en klopten na anderhalf uur rijden bij hem aan. Met de luchtfoto in de hand beloofden ze hem oprecht zorg te zullen dragen voor het domein en uiteindelijk bemachtigden ze de sleutel van hun nieuwe droom.

Die van hem eindigde abrupt, slechts enkele maanden later, in een donkere vrijgezellenflat in een Waals provinciestadje.

 

 

3. Spookhuis

De Oostkantons waren al twintig jaar de favoriete bestemming voor een weekendje weg, toen het idee begon te groeien om er een vakantiehuis te kopen. Na een tip van een bevriende hoteleigenaar verloor de schrijfster onmiddellijk haar hart aan de vervallen villa, helemaal ondergesneeuwd, met zijn romantische erker, bordestrap en smeedijzeren balustrade. De informaticus en de rest van het gezin zagen een spookhuis met afbladderende verf, kapotte ramen en gescheurde zonneluifel.

In eerste instantie bleek het pand al verkocht, tot verdriet van de schrijfster en opluchting van de anderen, maar in tweede instantie ging die verkoop niet door, tot enthousiasme van de schrijfster en berusting van de anderen.

Bij het plaatsbezoek dat volgde, werd iedereen bevestigd in zijn eerste indruk, dus ze kochten het pand daar en dan. En nu, tien jaar en veel geld later, zien ook de anderen wat de schrijfster zag, die ene vrieskoude dag in een halve meter sneeuw.

2. Taxi

Het kopen van een huis is als het kopen van een droom. De schrijfster en de informaticus kochten die droom in de Schotense wijk Bloemendaal. Slechts twee eisen stelde zij bij de aankoop van een huis: een ligbad en een open haard. Het pand in Bloemendaal had geen van beide. Het had ook geen keuken, geen centrale verwarming en geen enkele andere vorm van comfort. Maar het lag in een straat die romantisch “Rozenlaan” heette en het had een grote, Zuidgerichte tuin. Dus begonnen schrijfster en informaticus aan een bouwproject van twee decennia en realiseerden in de Rozenlaan hun droom van een gelukkig gezin met een dochter en een zoon, die opgroeiden in een warme wijk.

Tot een stalker hun kalme leven binnendrong en de warme wijk veranderde in een bedreigende omgeving, waar een donker silhouet ’s nachts onder het raam stond en de dochter zich enkel nog per taxi kon verplaatsen.

Een verhuis naar de anonieme grootstad, waar de kinderen gingen studeren, in combinatie met weekends in de Ardense natuur brachten de gemoedsrust en de veiligheid waar het gezin naar snakte. En zo begon een nieuwe droom.

1. Jij bent zo

Dat de schrijfster en de informaticus samen zouden komen, stond in de sterren geschreven. Toch volgens de schrijfster, die op 16-jarige leeftijd al had bedacht dat het een goed idee zou zijn. De informaticus had er twee jaar langer voor nodig. De rest van de omgeving was na tien jaar huwelijk nog niet overtuigd. De relatie zou stranden wanneer de aantrekkingskracht tussen beide “opposites” uitgewerkt zou zijn.

Maar enkele decennia later is de schrijfster nog steeds trots op haar flegmatieke antiheld met zijn grote hart. De informaticus is nog steeds trots op zijn temperamentvolle prinses-op-de-erwt, die hij zo onverwachts veroverde. En laat met een brede grijns het nummer “Jij bent zo” van Jeroen van der Boom uit de speakers knallen.

“If you ain’t got it, marry it,” zei een Amerikaans president ooit. Tegenpolen kunnen elkaar ook aanvullen. De verschillen tussen de schrijfster en de informaticus zijn oppervlakkig. Geen van beiden hoeft de K2 te beklimmen, te gaan diepzeeduiken of solo rond de wereld te vliegen. Beiden houden van katten, voorspelbaarheid en frieten met mayonaise. En ondanks meestal in elkaars gezelschap, zijn ze nog niet uitgepraat. Buitenechtelijke opwinding, sleur of midlifecrisis gaan aan hen voorbij.

Voorlopig toch nog.

escape to the country.jpeg
menu Beau Site.jpg
kaarsje in de mayonaise.jpg
natte dozen.jpg
studio Antoine 1.jpg
handtekeningen.jpg
malmedy d'antan.jpeg
raidillon.jpeg
Even pauze.jpg
bienvenue_vélo.jpg
camera auto.jpg
paard.jpg
veel volk voor sneeuw.jpg
Spa douches.jpg
formule 1.jpg
b&b bedanking.jpg
picot slepen.jpg
sluikstort.jpg
Lisa Fanny.jpg
gastenboek.jpg
unisono.jpeg
Boeken Kleine Bobo.jpg
was.jpg
verhuis.jpg
deeltjesversneller.jpg
sexy ramassage.jpg
b&b ontbijten.jpg
pinguinijsje.jpg
Valentin met Tom.jpg
haas.jpg
Victor op jacuzzi.jpg
chip bij vogelvoer.jpg
egeltje.jpg
muisje.jpg
konijn.jpg
marter.jpg
chalet in verbouwing.jpg
fiancées.jpg
volle parking.jpg
Tom sneeuw.jpg
stroompanne.jpg
scoutsbriefje1.jpg
scoutsbriefje2.jpg
je m'améliore.jpg
caravan met voortent.jpg
hoekbad jalhay.jpg
Boek te koop bij de auteur.jpg
Spasuite planten.jpg
Idefix.jpg
stalleke.jpg
coverfoto Chip.jpg
annonce Cokaifagne.jpg
chambres_3epis.jpg
Bienvenue mobiel nummer.jpg
fotoboek Lisa.jpg
voetjes Molitors Mühle.jpg
verkeerd deurgat.jpg
gestutte achtergevel.jpg
DSC04159.JPG
DSC04129.JPG
DSC04484.JPG
IMG_1625.jpg
luchtfoto.jpg
DSC03862.JPG
Lisa Lorin touw.jpg
Kalmthoutse heide_edited.jpg
bottom of page